شمارهٔ ۱۲۸
جان برافشان اگرت صحبت جانان باید
خون دل نوش اگرت آرزوی جان باید
بروو مملکت کفر مسخر گردان
گر ترا تختگه عالم ایمان باید
در پی خضر شو و روی متاب از ظلمات
اگرت شربتی از چشمه ی حیوان باید
هر کرا دست دهد وصل پریر خساران
دیو باشد اگرش ملک سلیمان باید
تا پریشان بود آن زلف سیه جمعی را
جای دل در خم آن زلف پریشان باید
سرمه ی دیده ی ز خاک ره دربان سازد
هر کرا صحن سرا پرده ی سلطان یابد
حکم و حکمت بکه داند درین ره خواجو
بگذر از حکم اگرت حکمت یونان باید
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
جان برافشان اگرت صحبت جانان باید
خون دل نوش اگرت آرزوی جان باید
هوش مصنوعی: اگر میخواهی از عشق معشوق بهرهمند شوی، باید آماده فدا کردن جانت باشی. اگر آرزوی رسیدن به محبوب در دل داری، باید درد و رنجها را تحمل کنی و حتی گاهی خون دل بخوری.
بروو مملکت کفر مسخر گردان
گر ترا تختگه عالم ایمان باید
هوش مصنوعی: برو و کشور کافران را به تسخیر درآور، زیرا برای تو تخت و جایگاه جهانی که ایمان در آن است، لازم است.
در پی خضر شو و روی متاب از ظلمات
اگرت شربتی از چشمه ی حیوان باید
هوش مصنوعی: به دنبال خضر (نماد دانش و هدایت) برو و از تاریکیها دوری کن، اگر به نوشیدنی از چشمهی حیات نیاز داری.
هر کرا دست دهد وصل پریر خساران
دیو باشد اگرش ملک سلیمان باید
هوش مصنوعی: هر کسی که به وصال محبوب برسد، باید بداند که این وصل برای او یک معجزه است و در غیر این صورت، ممکن است در دام شیطان بیفتد. حتی اگر کسی به مقام ملک سلیمان برسد، میتواند این خطر را احساس کند.
تا پریشان بود آن زلف سیه جمعی را
جای دل در خم آن زلف پریشان باید
هوش مصنوعی: تا زمانی که آن زلف سیاه پریشان باشد، دل باید در گودالی از آن زلف پریشان بماند.
سرمه ی دیده ی ز خاک ره دربان سازد
هر کرا صحن سرا پرده ی سلطان یابد
هوش مصنوعی: هر کسی که در محضر و حضور یک بزرگ یا شخص صاحب مقام قرار بگیرد، مانند خاکی که در مسیر دربان است، میتواند به چشمانش سرمهای حیات ببخشد. به عبارت دیگر، نزدیک شدن به بزرگانی که در مقام عالی هستند، بر ارزش و مقام انسان میافزاید و او را گرامی میکند.
حکم و حکمت بکه داند درین ره خواجو
بگذر از حکم اگرت حکمت یونان باید
هوش مصنوعی: اگر میخواهی به درک عمیقتری از مسیر زندگی برسی، باید از نظرات و احکام سطحی بگذری و به حکمت و معرفت واقعی توجه کنی، مثل آنچه در فلسفه یونان وجود دارد.

خواجوی کرمانی