گنجور

شمارهٔ ۳۵۸

خاقانی است بلبل عنقا سخن ولی
عنقاست کبک هم صفت اوش چون نهی
خاقانیا زمانه تو را پند می‌دهد
پندار چه تلخ هست کم از نوش چون نهی
بر خازنان فکر مبارش ز راه گوش
چون موم خازنانش پس گوش چون نهی

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خاقانی است بلبل عنقا سخن ولی
عنقاست کبک هم صفت اوش چون نهی
هوش مصنوعی: این شعر به تمایز بین سخن و لطافت بلبل و عنقای افسانه‌ای اشاره دارد. اگرچه بلبل خطاب به عنقایی است که در سخن‌وری ممتاز است، در عین حال کبکی نیز وجود دارد که به ویژگی‌های آن نزدیک است. در واقع، این بیان به مقایسه کیفیت سخن و هنر می‌پردازد و نشان‌دهنده آن است که در دنیای واقعی، هرکس به شکلی متناسب با خود در تلاش است.
خاقانیا زمانه تو را پند می‌دهد
پندار چه تلخ هست کم از نوش چون نهی
هوش مصنوعی: ای خاقانی، زمانه به تو نصیحت می‌کند. فکر کن که این نصیحت چقدر تلخ است، اما می‌تواند کم از نوشیدنی نباشد وقتی که آن را قبول نکرده‌ای.
بر خازنان فکر مبارش ز راه گوش
چون موم خازنانش پس گوش چون نهی
هوش مصنوعی: بر خیال‌پردازان اوست، آنچه می‌شنوند باید همچون موم نرم و پذیرا باشد؛ پس هر چه در گوش آن‌ها می‌گذاری، با دقت و توجه بپذیرند.