گنجور

غزل شمارهٔ ۳۷

من ندانستم که عشق این رنگ داشت
وز جهان با جان من آهنگ داشت
دستهٔ گل بود کز دورم نمود
چون بدیدم آتش اندر چنگ داشت
عافیت را خانه همچون سیم رفت
زآنکه دست عقل زیر سنگ داشت
صبر بیرون تاخت از میدان عشق
در سر آمد زانکه میدان تنگ داشت
از جفا تا او چهار انگشت بود
از وفا تا عهد صد فرسنگ داشت
دل بماند از کاروان وصل او
زآنکه منزل دور و مرکب لنگ داشت
نالهٔ خاقانی از گردون گذشت
کارغنون عشق تیز آهنگ داشت

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

من ندانستم که عشق این رنگ داشت
وز جهان با جان من آهنگ داشت
هوش مصنوعی: من نمی‌دانستم که عشق چنین حالی دارد و زندگی با احساستم چه رابطه‌ای برقرار کرده است.
دستهٔ گل بود کز دورم نمود
چون بدیدم آتش اندر چنگ داشت
هوش مصنوعی: دسته گلی بود که از دور به چشمم آمد، اما وقتی نزدیک‌تر شدم، دیدم در دستش آتش دارد.
عافیت را خانه همچون سیم رفت
زآنکه دست عقل زیر سنگ داشت
هوش مصنوعی: زندگی آرام و راحت مانند یک خانه از دست رفت، زیرا عقل و فکر در زیر بار مشکلات و سختی‌ها قرار گرفته بودند.
صبر بیرون تاخت از میدان عشق
در سر آمد زانکه میدان تنگ داشت
هوش مصنوعی: صبر از میدان عشق خارج شد و دیگر نتوانست ادامه دهد، زیرا آن میدان برایش تنگ و محدود بود.
از جفا تا او چهار انگشت بود
از وفا تا عهد صد فرسنگ داشت
هوش مصنوعی: طول و فاصله‌ی درد و رنجی که از بی‌وفایی به وجود می‌آید، خیلی کمتر از فاصله‌ای است که در نتیجه‌ی وفا و حسن عهد به وجود می‌آید.
دل بماند از کاروان وصل او
زآنکه منزل دور و مرکب لنگ داشت
هوش مصنوعی: دل از رسیدن به معشوق بازمانده است، زیرا مسیر طولانی و وسیله سفر، نقصانی دارد.
نالهٔ خاقانی از گردون گذشت
کارغنون عشق تیز آهنگ داشت
هوش مصنوعی: خارج از آسمان، صدای نالهٔ خاقانی به گوش می‌رسد و آهنگ عشق، با شدت و شتاب فراوان ادامه دارد.

حاشیه ها

1390/08/11 15:11
ناشناس

بیت 1
غلط:من ندانستم
صحیح: من چه دانستم

1392/01/12 22:04
محمد

عافیترا تصحیح شود تا برای جستجو مناسبتر شود

1392/10/06 22:01
دوستدار

دسته ای گل به جای دسته‌ی گل درست تر مینماید و نیز شاید در پایان همان نیم بیت کز دورم ربودو المعنا فی بطن.....

1394/01/26 10:03
احمد

در بیت دو از اخیر شاید به جای مرکل، مرکب بهتر باشد

1395/05/13 12:08
محمد بلبلی

زآنکه منزل دور و «مرکل» لنگ داشت در این مصرع اشتباه تایپی وجود دارد به جای مرکل باید «مرکب» نوشته شود
و در مصرع آخر: کار «غنون» عشق تیز آهنگ داشت
به جای غنون باید نوشته شود «جنون»
زآنکه منزل دور و «مرکب» لنگ داشت
کار «جنون» عشق تیز آهنگ داشت

1395/06/07 11:09
یوسف

جناب بلبلی " کارغنون " همان ' که ارغنون ' است که با توجه به وزن شعر اینجوری نوشته میشه.

1399/10/01 07:01
آزادبخت

دسته گل بود -
جناب ترابی دسته گل بود نیز درست است و چه بسا درست تر باشد اما لازم است نکته ای بدانیم در شیوه نگارش تا چند دهه پیش خانه ای و دسته ای را به گونه خانهٔ دستهٔ و اگر کلیات سعدی چاپ زمان شاه داشته باشید تمام غزلیاتی که قافیه انها باحرف روی ای تمام میشود چون کاشانه ای و دیوانه ای همگی کاشانهٔ نوشته شدنه اند اینکه چرا اینگونه می نوشند دلیل محکمی دارد که خارج از مجال ماست
اما دسته گل بود در این بیت نیز درست است و بهتر - برای اینست که نخست در سخن مردم اینگونه گفته میشود و چنین تعبیرهایی را با معرفه به کار می برند - دیگر انکه این شعر غزل است و شاعر میخواهد پندار ش را تا جایی که میشود به باور مخاطب نزدیک کند و انگاه بگویدنه این دسته گل را دیدی این گل نیست اتش است و نه اینکه ناشناخته دسته گلی را از دور ببند و نکره است و چیز ناشناخته در ان شک است