بیت 15.
صحن فلک از بزان انجم ماند رمهٔ مضمران را
بیت 16.
هست از پی بر نشست خاصت امید خصی شدن نران را
در مصرع اول بیت 16 بزان اشتباه است و نران صحیح است.
این دو بیت موقوف المعنی است.
مضمَّر ؛ اسب لاغر و کم گوشت و باریک میان
نران انجم یعنی سیارات
سیارات که درصحن فلک (آسمان) قرار دارند همچون اسبان لاغر هستند ذر بیت بعد هم می گوید برای اینکه این اسبها به طور ویژه قابلیت سواری برای تو (شروانشاه) داشته باشند، خصی (اخته) شده اند. (توضیح : اخته شده اند تا نیرو بگیرند. معمولا حیوانات نر مانند گاو ، گوسفند ، اسب و الاغ را برای اینکه چاق و قوی شوند اخته می کنند.)

ببخشید در بیت 15 بزان اشتباه است و نران صحیح است.

بیت 18. تیغ تو مزوری عجب ساخت
بیماری آن مزوران را
مزوری دربیت اول به معنی آشی است بدون گوشت که برای بیماران می پزند. مزور در بیت دوم به معنی ریاکار است و کنایه از حکمرانان خزر و روس است که شروانشاه گاهی با آنها جنگ داشته است
خاقانی در این بیت شمشیر شروانشاه را به غذایی که به بیمار می دهند تشبیه کرده اما این غذایی نیست که بهبود دهد بلکه سبب هلاک دشمن می شود البته تشبیه بسیار نامأنوسی به نظر می رسد. در سروده های خاقانی تشبیهات و استعارات زیادی وحود دارد و می توان گفت مقداری هم افراط کرده است لذا گاهی تشبیهات و استعارات نه چندان مطلوب دارد.

بیت 50. فتح تو به جنگ لشکر روس تاریخ شد آسمان قران را
بیت 51. رایات تو روس را علی روس صرصر شده ساق ضمیران را
در این دوبیت خاقانی در استخدام کلمات مناسب دچار تنگنا شده است به عنوان مثال برای آسمان، قران درست نیست چون قران مخصوص ستارگان است و آن زمانی است که دو ستاره سعد در مقارنه هم قرار می گیرند در این زمان هر اتفاقی بیفتد مبارک است و کسی که در این شرایط متولد شود به او صاحبقران می گویند بنا براین کاربرد قران برای آسمان صحیح نیست. در بیت 51 گفته رایات یعنی بیرقها برای ساق ضیمران ها (گیاهان ، ریاحین) صزصر (طوفان سخت)شده اند مقصودش این است که دشمنان یعنی روس و خزر ها منکوب شده اند. علاوه به کاربرد استعارات و کنایات نامأنوس خیلی مبالغه کرده است برای اینکه شروانشاه یک امیر محلی بوده و مسلما تواناییش در مقابل روسها که اقتدار داشتند ناچیز بوده است.

19. فتح تو به جنگ لشکر روس تاریخ شد آسمان قران را
20. رایات تو روس را علی روس صرصر شده ساق ضمیران را
شماره این ابیات را در حاشیه ای که در متن بالا به صورت 50 و 51 نوشته ام در تداوم مطلع اول این قصیده است در صورتی که اگر بیت اول مطلع دوم را شماره یک منظور کنیم شماره این ابیات 19 و 20 خواهد شد .

در بیت 21 شهاب رنگ مانند شهاب ثاقب یعنی آتشین و سرخرنگ صفت است برای پیکان
در بیت 22 زهراب یعنی صفرا و زهره یعنی کیسه صفرا و یغلق یا یقلق کلمه ترکی است به معنی خنجر
مفهوم این بیت آن است که روسها از ترس خنجر شروانشاه زهره ترک شده اند.
در بیت 23 سهم به معنی تیر است و این بیت اشاره به جکایت خضر و حضرت موسی دارد که خضر کشتی را برای مصلحتی سوراخ کرد خاقانی می گوید که تیر شروانشاه 72 کشتی روس را سوراخ کرده است
در بیت 24 مقراضه به معنی تیر دو شاخه است
در بیت 25سگ زن به معنی تیر نوک تیز است

در بیت 28 اشقران اسب یا مرد سرخ وسفید است شاید این صفتی باشد برای روسها که رنگ چهره شان سرخ و سفید است و اشقران صفتی باشد برای موصوفی که حذف شده است.
در بیت 34 بیلک یعنی پیکانی که آن را مانند بیل کوچک سازند.
در بیت 36 نجده یعنی یاور و کمک
در بیت 38 هرا یعنی گلوله‌ها و میخ‌های طلا و نقره که در زین و برگ اسب به‌ کار ببرند.
در بیت 41 شش ضربه کنایه ضربه زدن به حریف استدر بازی نرد با شش افتادتن پی در پی تاس در بازی که حریف را شکست می دهد
در بیت 44 گهرخر یک کلمه است یعنی کسانی که مشتری گوهر هستند بنابراین فاصله گهر و خر باید جذف شود.
در بیت 47 احوران یعنی ویژگی کسانی که چشمان زیبا و سیاه دارند.

مُزَوَر
مزوری = یک مزور ، آشی
مزوران ، در بیت بعدی = فریبکاران

پادکست خوانش به‌همراه شرح: پیوند به وبگاه بیرونی