افسر کرمانیشمارهٔ ۵۸
نوبهار آمد و هرکس به هوای چمن است
نوبهار منی و روی تو بستان من است
حیوانی است که بی گلشن آن روی نکوی
خاطرش را هوس سبزه و میل چمن است
آدمی را که در این فصل بباید طربی
با رخ و قد تو حاجت چه به سرو و سمن است
دگر از فیض هوا، پیرهن استبرق
هرچه بینی به چمن، در بدن نسترن است
لیکن آن کاخ که باغ آمده در موسم گل
چمن و نسترنش، دلبر نازک بدن است
قمری و فاخته دانی که چه گوید بر سرو،
نسترن را به تن از حسرت قدت کفن است
چمن آراش نگه دارد از آسیب خزان،
باغ ما را، که انار لب و سیب ذقن است
طوطیانیم چو افسر، همه شیرین‌منطق
شکر ما لب جانانه شیرین‌سخن است
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
نوبهار آمد و هرکس به هوای چمن است
نوبهار منی و روی تو بستان من است
هوش مصنوعی: بهار تازه‌ای فرا رسیده و همه به دنبال سرسبزی و زیبایی چمن هستند، اما بهار واقعی من تویی و چهره‌ات برای من مانند باغی سرسبز و زیباست.
حیوانی است که بی گلشن آن روی نکوی
خاطرش را هوس سبزه و میل چمن است
هوش مصنوعی: حیوانی وجود دارد که بدون داشتن باغ و گلزار، دلتنگ و بی‌تاب است و همیشه آرزو دارد در کنار سبزه‌ها و چمن‌ها باشد.
آدمی را که در این فصل بباید طربی
با رخ و قد تو حاجت چه به سرو و سمن است
هوش مصنوعی: آدمی که در این فصل به شادی و سرور نیاز دارد، با زیبایی و قامت تو دیگر نیازی به سرو و سمن (درخت و گل) ندارد.
دگر از فیض هوا، پیرهن استبرق
هرچه بینی به چمن، در بدن نسترن است
هوش مصنوعی: از نعمت هوای تازه، پیراهنی از پارچهٔ نرم و لطیف برای هر چه که در باغ می‌بینی، مانند زیبایی گل نسترن است.
لیکن آن کاخ که باغ آمده در موسم گل
چمن و نسترنش، دلبر نازک بدن است
هوش مصنوعی: اما آن قصر که باغ آن در فصل گل و چمن و نسترن است، معشوقی با بدنی نازک و زیبا را در خود جای داده است.
قمری و فاخته دانی که چه گوید بر سرو،
نسترن را به تن از حسرت قدت کفن است
هوش مصنوعی: قمری و فاخته می‌گویند که به درخت سرو و گل نسترن چه احساساتی دارند؛ گل نسترن به خاطر بلندای قامت تو، حسرت می‌خورد و به خاطر این حسرت، خود را در تنش مانند کفن می‌پیچد.
چمن آراش نگه دارد از آسیب خزان،
باغ ما را، که انار لب و سیب ذقن است
هوش مصنوعی: باغبان باید از باغ ما در برابر خسارت‌های فصل پاییز محافظت کند، چرا که درختان انار با لب‌های قرمز و سیب‌ها با چهره‌های زیبا به ما جلوه می‌دهند.
طوطیانیم چو افسر، همه شیرین‌منطق
شکر ما لب جانانه شیرین‌سخن است
هوش مصنوعی: ما همچون طوطیانی هستیم که بر روی سر خود تاجی داریم و همه‌مان سخنانی شیرین و دلنشین داریم. صحبت‌های ما همانند شکر است و لب‌های ما که با معشوق سخن می‌گویند، کلامی خوش و دلپذیر دارند.