گنجور

شمارهٔ ۱۸ - ایضاً له

ای کریمی که در ستایش تو
عقل کل را زبان بفرسودست
خاک شد زیر پای همّت تو
و هم کوسر بر آسمان سودست
دست دریا و کان فرو بستت
تا سخای تو پنجه بگشودست
آن کند اختر از بن دندان
که بدو دولت تو فرمودست
یافت پیوند با سر انگشتت
قلم از بهر آن زراند ودست
کرد آهنگ مدحت تو دوات
زان دهان را بمشک آلودست
مدّتی شد که خاطر اشرف
از صداع رهی بر آسودست
مختصر زحمتیت دادستم
که هم حشوهاش پالودست
اندرین یک دو روزه خادم را
هم بفّرت گشایشی بودست
بر سر صد هزار دختر بکر
پسری دوش روی بنمودست
نیک در آمدن شتاب نمود
مگر آوازۀ تو بشنودست
زود ترتیب نام و نانش کن
کت و شاقی ز نو در افزودست

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: سیاوش جعفری

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای کریمی که در ستایش تو
عقل کل را زبان بفرسودست
هوش مصنوعی: ای بخشنده‌ای که حتی عقل و خرد نیز در وصف تو ناتوان شده‌اند.
خاک شد زیر پای همّت تو
و هم کوسر بر آسمان سودست
هوش مصنوعی: تلاش و همت تو باعث شده که خاک زیر پاهایت قرار بگیرد و در عین حال به بلندای آسمان برسد.
دست دریا و کان فرو بستت
تا سخای تو پنجه بگشودست
هوش مصنوعی: دریا و معدن ثروت خود را به روی تو بسته‌اند، اما این تو هستی که با سخاوت و generosity خود درهای جدیدی را به روی دیگران گشوده‌ای.
آن کند اختر از بن دندان
که بدو دولت تو فرمودست
هوش مصنوعی: ستاره‌ای که از عمق دندان ظاهر می‌شود، به آن دولت تو که فرمان داده‌ای، اشاره دارد.
یافت پیوند با سر انگشتت
قلم از بهر آن زراند ودست
هوش مصنوعی: با سر انگشتت قلم را پیدا کردی تا به خاطر آن طلا را حتی دست بکاری.
کرد آهنگ مدحت تو دوات
زان دهان را بمشک آلودست
هوش مصنوعی: شاعر به زیبایی و شیرینی بیان مدح و ستایش تو اشاره می‌کند و می‌گوید که برای نوشتن درباره‌ی تو، قلم و جوهرش به عطر مشک آغشته شده است. به عبارتی، بیان او از شیرینی و زیبایی برخوردار است و نشان‌دهنده‌ی اهمیت و ارزش تو در کلامش است.
مدّتی شد که خاطر اشرف
از صداع رهی بر آسودست
هوش مصنوعی: مدتی است که ذهن اشرف دیگر درگیر سردرد نیست و آرامش دارد.
مختصر زحمتیت دادستم
که هم حشوهاش پالودست
هوش مصنوعی: من دوباره زحمت تو را خلاصه کردم تا اضافات آن را حذف کنم.
اندرین یک دو روزه خادم را
هم بفّرت گشایشی بودست
هوش مصنوعی: در این دنیا کوتاه، حتی خدمتگزار نیز زمانی برای فرصت و گشایش دارد.
بر سر صد هزار دختر بکر
پسری دوش روی بنمودست
هوش مصنوعی: بر سر صد هزار دختر باکره، پسری دیشب خود را نشان داده است.
نیک در آمدن شتاب نمود
مگر آوازۀ تو بشنودست
هوش مصنوعی: کسی که نیکو عمل می‌کند، با شتاب و سرعت می‌آید، مگر اینکه صدای تو را بشنود.
زود ترتیب نام و نانش کن
کت و شاقی ز نو در افزودست
هوش مصنوعی: سریعا به نام و درآمد او رسیدگی کن، زیرا با تلاش جدیدی که به خرج داده، اوضاعش بهتر شده است.