گنجور

غزل شمارهٔ ۸

در آتش ار فکنم تخم مهربانی را
دهم به تربیتش آب زندگانی را
به دوستی که گرَم دسترس به جان باشد
به مزد، کینه دهم دشمنان جانی را
حنای عیش جهان چون شفق نمی‌ماند
دلا ز دست مده اشک ارغوانی را
تعلقم به حیات است وقت پیری بیش
که مفت باخته‌ام موسم جوانی را
غمی ز کار فرو بسته نیست، می‌ترسم
که از بدیههٔ اشکم برد روانی را
به آن رسیده کز آئینه رو بگردانی
چه خوش رسانده‌ای آئین سرگرانی را
به اختیار جهان دلنشین کس نشود
چنانکه منزل بی آب کاروانی را
به سرو خانگی ار آشنا شود قمری
به بال اره کند سرو بوستانی را
کلیم بخت مرا روز خوش نصیب نکرد
مباد یاد کنم عهد شادمانی را

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

در آتش ار فکنم تخم مهربانی را
دهم به تربیتش آب زندگانی را
هوش مصنوعی: اگر دانه‌ی محبت را در آتش بیفکنم، به آن آب زندگی می‌دهم تا رشد کند و تربیت یابد.
به دوستی که گرَم دسترس به جان باشد
به مزد، کینه دهم دشمنان جانی را
هوش مصنوعی: اگر دوستی داشته باشم که به من نزدیک و جان‌نواز باشد، به خاطر او زبان به کینه‌توزی از دشمنانم می‌گشایم.
حنای عیش جهان چون شفق نمی‌ماند
دلا ز دست مده اشک ارغوانی را
هوش مصنوعی: عیش و خوشی‌های دنیا مانند نور غروب زودگذر و زود تمام می‌شود، پس عزیزم، اشک‌های ارغوانی و زیبا را به راحتی از دست نده، زیرا آن‌ها می‌توانند نشانه‌ای از دل‌دادگی و احساسات عمیق باشند.
تعلقم به حیات است وقت پیری بیش
که مفت باخته‌ام موسم جوانی را
هوش مصنوعی: در زمان پیری بیشتر به زندگی علاقه‌مند هستم، چرا که در جوانی‌ام فرصت‌هایم را بی‌دلیل از دست داده‌ام.
غمی ز کار فرو بسته نیست، می‌ترسم
که از بدیههٔ اشکم برد روانی را
هوش مصنوعی: غم و اندوهی ندارم که درگیر کارها باشم، اما نگرانم که ناگهان اشک‌هایم به راحتی بریزند.
به آن رسیده کز آئینه رو بگردانی
چه خوش رسانده‌ای آئین سرگرانی را
هوش مصنوعی: اگر به آن مرحله رسیده‌ای که از آینه روی برگردانی، پس چه خوب است که به این مرحله از دلبستگی و سرگرمی دست یافته‌ای.
به اختیار جهان دلنشین کس نشود
چنانکه منزل بی آب کاروانی را
هوش مصنوعی: هیچ کس نمی‌تواند مانند خانه‌ای که در آن آب نیست، دلنشینی و راحتی جهان را انتخاب کند.
به سرو خانگی ار آشنا شود قمری
به بال اره کند سرو بوستانی را
هوش مصنوعی: اگر قمری به سرو خانگی عادت کند، می‌تواند به آسانی سروهای بوستان را نیز ترغیب کند و بدان علاقمند شود.
کلیم بخت مرا روز خوش نصیب نکرد
مباد یاد کنم عهد شادمانی را
هوش مصنوعی: روز خوشی نصیب من نشده است، پس هرگز یاد روزهای شاد را نکنم.