گنجور

غزل شمارهٔ ۵

ضعف طالع برده از من قوت تدبیر را
برنتابد از خرابی خانه‌ام تعمیر را
گر چنین شاداب از خون شهیدان می‌شود
آب پیکان سبز خواهد کرد چوبِ تیر را
کی دگر از خانهٔ چشمم قدم بیرون نهی
زآستانت بردم آنجا خاک دامن‌گیر را
ما ز قید او نمی‌خواهیم پا بیرون نهیم
ورنه در باز است دایم خانهٔ زنجیر را
هر نفس بی‌اختیار از سینه می‌آید به لب
نالهٔ گرمی که آتش می‌زند تأثیر را
چشم مستت شوخی و بی‌باکی از حد می‌برد
گرچه می‌بیند به فرق خویشتن شمشیر را
انتظار ساغر از ساقی مکش دیگر، کلیم
فکر خود کن کس نمی‌ریزد به خاک اکسیر را

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ضعف طالع برده از من قوت تدبیر را
برنتابد از خرابی خانه‌ام تعمیر را
هوش مصنوعی: بدبختی و ضعف سرنوشت باعث شده که نتوانم از تدبیر و فکر خود به خوبی استفاده کنم و از دست رفتن و خرابی‌ها اجازه نمی‌دهد که به ساماندهی و بازسازی خانه‌ام بپردازم.
گر چنین شاداب از خون شهیدان می‌شود
آب پیکان سبز خواهد کرد چوبِ تیر را
هوش مصنوعی: اگر آب، به سبب خون شهیدان این‌چنین شاداب و زنده باشد، چوب تیر هم به رنگ سبز در خواهد آمد.
کی دگر از خانهٔ چشمم قدم بیرون نهی
زآستانت بردم آنجا خاک دامن‌گیر را
هوش مصنوعی: کی می‌توانی از خانهٔ چشمم بیرون بروی، وقتی که من خاک پای تو را برداشتم؟
ما ز قید او نمی‌خواهیم پا بیرون نهیم
ورنه در باز است دایم خانهٔ زنجیر را
هوش مصنوعی: ما به خاطر محبت و ارتباطی که با او داریم، نمی‌خواهیم از این رابطه جدا شویم. حتی اگر در متن جایی برای رهایی وجود داشته باشد، هنوز هم در این خانه‌ای که از زنجیرهای عشق ساخته شده، احساس امنیت و آرامش می‌کنیم.
هر نفس بی‌اختیار از سینه می‌آید به لب
نالهٔ گرمی که آتش می‌زند تأثیر را
هوش مصنوعی: هر لحظه، به طور ناخودآگاه، از درونم صدای ناله‌ای به گوش می‌رسد که همچون آتش بر روی احساساتم تأثیر می‌گذارد.
چشم مستت شوخی و بی‌باکی از حد می‌برد
گرچه می‌بیند به فرق خویشتن شمشیر را
هوش مصنوعی: چشمان نازنین و مست تو، به گونه‌ای بازیگوش و جسورانه فراتر از حد خود می‌روند. حتی اگر چنگال خطر را بر روی سر خود مشاهده کنند، باز هم ناآرامی و شجاعت را فراموش نمی‌کنند.
انتظار ساغر از ساقی مکش دیگر، کلیم
فکر خود کن کس نمی‌ریزد به خاک اکسیر را
هوش مصنوعی: دیگر از ساقی انتظار پر کردن جام را نداشته باش، ای کلیم، به افکار خود بپرداز؛ زیرا هیچ‌کس اکسیر را بر خاک نمی‌ریزد.

حاشیه ها

1402/11/23 13:01
سیدمحمد جهانشاهی

آب ، پیکان سبز خواهد کرد چوبِ تیر را