گنجور

غزل شمارهٔ ۲۳

اشک کواکب نگر چرخ غم اندود را
گریه فراوان بود خانهٔ پر دود را
صبر گوارا کند هرچه ترا ناخوش است
ساعتی از کف بنه آب گل آلود را
بی‌نمکی‌های دهر کار به جائی رساند
کاختر طالع کنم داغ نمک‌سود را
دور جمال تو شد، گوش به نظاره یافت
مشکل اگر بشنود نغمهٔ داوود را
نیست به گیتی دو چیز جستم و کم یافتم
عاشق بی‌شکوه را آتش بی دود را
تارک ادبار ما، لایق آن گل نبود
بر سر گردون زدیم کوکب مسعود را
هر که به بوی وفا بر سر دنیا نشست
در ته دامن کشید آتش بی‌عود را
نقد دو عالم کلیم، بر سر دل ریختند
شوری بختم ربود، داغ نمک‌سود را

اطلاعات

وزن: مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

اشک کواکب نگر چرخ غم اندود را
گریه فراوان بود خانهٔ پر دود را
هوش مصنوعی: نگاه ستاره‌ها را به آسمان پر غم بنداز، آنجا که گریه‌های بسیار بر خانه‌ای که پر از دود است، جاری شده است.
صبر گوارا کند هرچه ترا ناخوش است
ساعتی از کف بنه آب گل آلود را
 استقامت و صبر به تو کمک می‌کند تا هر چیزی که برایت غیر قابل تحمل است را تحمل کنی. به طور موقت، نگرانی‌ها و افکار آشفته‌ات را کنار بگذار.
بی‌نمکی‌های دهر کار به جائی رساند
کاختر طالع کنم داغ نمک‌سود را
هوش مصنوعی: دوران جدی و بی‌احساس به جایی رسیده که باعث شده احساسات و آرمان‌های من به نوعی پژمرده و آسیب‌دیده شود. اکنون می‌خواهم تجربه‌های تلخی را که از بی‌احساسی و ناکامی‌ها به دست آورده‌ام، به یاد آورم و برای آنها یک نشان بدهی محسوب کنم.
دور جمال تو شد، گوش به نظاره یافت
مشکل اگر بشنود نغمهٔ داوود را
هوش مصنوعی: به خاطر زیبایی تو، دور شدم و اگر کسی بخواهد به صدای دل‌انگیز داوود گوش دهد، کار دشواری خواهد بود.
نیست به گیتی دو چیز جستم و کم یافتم
عاشق بی‌شکوه را آتش بی دود را
دو چیز در دنیا نتوانستم پیدا کنم، عاشقی که راضی باشد (گلایه و شکایت نکند) و آتشی بدون دود.
تارک ادبار ما، لایق آن گل نبود
بر سر گردون زدیم کوکب مسعود را
هوش مصنوعی: ما به خوبی از نعمت‌های دنیا دور شدیم و شایسته‌ی آن گل نبودیم که بر آسمان بربالای ما قرار بگیرد؛ به همین دلیل، ستاره‌ی خوشبختی را در آسمان خود جستجو کردیم.
هر که به بوی وفا بر سر دنیا نشست
در ته دامن کشید آتش بی‌عود را
هوش مصنوعی: هر کسی که به خاطر وفا و صداقت در دنیا خوش‌نشینی کرد، در نهایت دچار عذاب و مشکلات شد.
نقد دو عالم کلیم، بر سر دل ریختند
شوری بختم ربود، داغ نمک‌سود را
هوش مصنوعی: دو عالم (دنیا و آخرت) به نقد و بررسی یکدیگر مشغول شدند و بر دل من آشفتگی‌ای به وجود آوردند که سرنوشت مرا تغییر داد و درد و غصه‌ای گوارا را برایم به همراه داشت.