شمارهٔ ۶۸۰
دگر بوی کبابم از دل آواره می آید
مگر امشب ببزم آن شوخ آتشپاره می آید
چو گل کز باد نوروزی بریزد بر سر خاری
مرا دل بر سر مژگان که نظاره می آید
نشد هموار بر دل در غمش نگریستن زانرو
سرشک از دیدهٔ غمدیده ام همواره می آید
مگر ماه من امشب می شود در محفلم طالع
که هر دم در پریدن دیده چون سیاه می آید
عبث پیش فلک می نالی از بیچارگی ایدل
از این بی دست و پا درد تراکی چاره یم آید
ز برق نالهٔ جانسوز عاشق نرم گردیدن
نیاید ازدل سنگش ز سنگ خاره می آید
بلند و پست دنیا چون کند با بدگهر جویا
کی از سوهان علاج زشتی انگاره می آید
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دگر بوی کبابم از دل آواره می آید
مگر امشب ببزم آن شوخ آتشپاره می آید
هوش مصنوعی: امشب بوی کبابی به مشامم میرسد که دل مرا به تنگ آورده است، شاید امشب آن یار شیرینکامم هم بیاید.
چو گل کز باد نوروزی بریزد بر سر خاری
مرا دل بر سر مژگان که نظاره می آید
هوش مصنوعی: این بیت به تصویر زیبایی از عشق و دلدادگی اشاره دارد. شاعر مانند گلی است که در چمن زار، تحت تأثیر نسیم بهاری قرار گرفته و احساساتی را تجربه میکند. او با چشمهایش نظارهگر زیباییهای معشوق است و مانند گل بر سر خار، نشاندهندهی لطافت و زیبایی در کنار سختیهای زندگی است. دل او تنها برای دیدن آن زیبایی میتپد و این عشق او را به اوج لذت و شور و شوق میبرد.
نشد هموار بر دل در غمش نگریستن زانرو
سرشک از دیدهٔ غمدیده ام همواره می آید
هوش مصنوعی: دل را نتوانستم آرام و بیدغدغه در غم او نگاه کنم، به همین خاطر همیشه اشکهایم از چشمان غمگینم سرازیر میشود.
مگر ماه من امشب می شود در محفلم طالع
که هر دم در پریدن دیده چون سیاه می آید
هوش مصنوعی: شاید امشب ماه من در جمع ما خوشبختی میآورد، زیرا هر لحظه که به او نگاه میکنم، چشمانم پر از شوق و انتظار میشود.
عبث پیش فلک می نالی از بیچارگی ایدل
از این بی دست و پا درد تراکی چاره یم آید
هوش مصنوعی: چرا بیهوده به آسمان شکایت میکنی و از بیچارگی خود ناله میزنی؟ ایدل، درد و رنج تو را کسی درمان نمیکند و کمکی به تو نمیکند.
ز برق نالهٔ جانسوز عاشق نرم گردیدن
نیاید ازدل سنگش ز سنگ خاره می آید
هوش مصنوعی: عاشق در آتش سوزان عشق ناله میزند و دل او نمیتواند نرم و لطیف شود، زیرا دلش مانند سنگ است و خاری که در آن است، باعث سختی و استحکام آن میشود.
بلند و پست دنیا چون کند با بدگهر جویا
کی از سوهان علاج زشتی انگاره می آید
هوش مصنوعی: در این دنیا افراد بلندمرتبه و پست وجود دارند و هیچ کس نمیداند که از کجا میتوان به کمک سوهان، زشتگونگیها را درمان کرد.

جویای تبریزی