گنجور

شمارهٔ ۶۲

میانش نیست از جوش نزاکت در نظر پیدا
بود چون معنی از مصرع زقد او کمر پیدا
ندارم آگهی از حال دل لیک اینقدر دانم
که گاهی می شود در دود آهم چون شرر پیدا
نهان از خلق بر دوش سبک روحی بود سیرم
نباشد همچو رنگم در پریدن بال و پر پیدا
چو شمعی کز شکاف پردهٔ فانوش بنماید
بود از رخنه های سینه ام داغ جگر پیدا
مجو در رفتن از خود نقش پا آزاد مردان را
نباشد از سبک سیران این وادی اثر پیدا
به پاس عزت خود سعی کن تا معتبر کردی
به قدر آبرو جویا کند قیمت گهر پیدا

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

میانش نیست از جوش نزاکت در نظر پیدا
بود چون معنی از مصرع زقد او کمر پیدا
هوش مصنوعی: در این بیت به این نکته اشاره می‌شود که در انسان‌ها، ظاهری زیبا و دلنشین ممکن است وجود داشته باشد، اما عمق احساسات و طرز تفکر آن‌ها به خوبی در رفتار و گفتارشان نمایان می‌شود. به عبارت دیگر، زیبایی ظاهر بدون عمق معنوی و احساس واقعی نمی‌تواند کامل باشد.
ندارم آگهی از حال دل لیک اینقدر دانم
که گاهی می شود در دود آهم چون شرر پیدا
هوش مصنوعی: من از وضعیت قلبم خبری ندارم، اما می‌دانم که گاهی اوقات در اثر آهی که می‌کشم، مانند جرقه‌ای در دود ظاهر می‌شوم.
نهان از خلق بر دوش سبک روحی بود سیرم
نباشد همچو رنگم در پریدن بال و پر پیدا
هوش مصنوعی: در دل جمعیت کسی را نمی‌دیدم که همچون من دارای روحی سبک و آزاد باشد. من در پرواز و تازه‌نفسی، حال و هوایی دارم که به هیچ رنگی شبیه نیست.
چو شمعی کز شکاف پردهٔ فانوش بنماید
بود از رخنه های سینه ام داغ جگر پیدا
هوش مصنوعی: مانند شمعی که از درز پرده‌ی چراغ نورش نمایان می‌شود، داغی از دل و احساساتم از رخنه‌های سینه‌ام پیداست.
مجو در رفتن از خود نقش پا آزاد مردان را
نباشد از سبک سیران این وادی اثر پیدا
هوش مصنوعی: در تلاش نباش که از زندگی و مسیر خود دور شوی؛ چرا که نشانه‌های آدم‌های بزرگ و آزاد در این راه قابل مشاهده نیست و هیچ رد پایی از آنها در سبک زندگی سهل انگاران وجود ندارد.
به پاس عزت خود سعی کن تا معتبر کردی
به قدر آبرو جویا کند قیمت گهر پیدا
هوش مصنوعی: برای حفظ احترام و جایگاه خود، بکوش تا اعتبارت را افزایش دهی؛ زیرا ارزش و قیمت خود را تنها به اندازه‌ی آبرویت می‌سنجند.