گنجور

شمارهٔ ۳۴۵

مهربانی با خلایق پاسبان دولت است
در حقیقت دل شکستن کسرشان دولت است
بر شکم سنگ قناعت بند و آسایش گزین
سیری از چیزی که ممکن نیست نان دولت است
گر حقیقت بین شوی، خون دل خود می خوری
آنکه سرمست شراب ارغوان دولت است
باده نوشی را که باشد پادشاه وقت خویش
ابر عالم گیر بر سر سایبان دولت است
در به روی خلق بگشا تا ببینی فتح باب
راندن دربان ز درگه پاسبان دولت است
لقمهٔ بی شبه در کشکول فقر آماده است
خون دلها نعمت الوان خوان دولت است
کی رود جویا علم از سیلی پرچم زجای
بردباری با سبک مغزان نشان دولت است

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مهربانی با خلایق پاسبان دولت است
در حقیقت دل شکستن کسرشان دولت است
هوش مصنوعی: محبت و خوبی کردن به مردم، باعث حفاظت از نعمت‌ها و ثروت‌هاست. در واقع، آزار رساندن به دیگران و دل‌شکستن، باعث از بین رفتن این نعمت‌ها می‌شود.
بر شکم سنگ قناعت بند و آسایش گزین
سیری از چیزی که ممکن نیست نان دولت است
هوش مصنوعی: بر شکم خود قناعت کن و آرامش را انتخاب کن، زیرا از چیزی که غیرممکن است سیر نخواهی شد و سیر نشدن به معنای نداشتن نان روزی است.
گر حقیقت بین شوی، خون دل خود می خوری
آنکه سرمست شراب ارغوان دولت است
هوش مصنوعی: اگر به حقیقت نگاه کنی، باید درد و رنج خود را تحمل کنی؛ زیرا کسی که غرق در خوشی و لذت‌های دنیوی است، از واقعیت‌ها بی‌خبر است.
باده نوشی را که باشد پادشاه وقت خویش
ابر عالم گیر بر سر سایبان دولت است
هوش مصنوعی: نوشیدن شراب در زمانی ممکن است که پادشاه حاکم و قدرتی در بالای سرش همچون ابر بر آسمان سایه افکنده باشد و امنیت و آرامش را برای کشور به ارمغان آورده باشد.
در به روی خلق بگشا تا ببینی فتح باب
راندن دربان ز درگه پاسبان دولت است
هوش مصنوعی: در را به روی مردم باز کن تا ببینی که چگونه می‌توان با باز کردن در، به موفقیت و خوشبختی دست یافت؛ زیرا نگهبان دروازه، در واقع حافظ قدرت و دولت است.
لقمهٔ بی شبه در کشکول فقر آماده است
خون دلها نعمت الوان خوان دولت است
هوش مصنوعی: در کیسهٔ فقر، لقمه‌ای بی‌نظیر وجود دارد که نیازمندان را سیر می‌کند و خون دل‌ها به‌عنوان نعمتی برای ثروتمندان محسوب می‌شود.
کی رود جویا علم از سیلی پرچم زجای
بردباری با سبک مغزان نشان دولت است
هوش مصنوعی: هیچ کس نمی‌تواند از سر شتاب و بی‌حوصلگی به علم و دانش دست پیدا کند؛ بلکه کسانی که با صبر و بردباری پیش می‌روند، در نهایت به موفقیت و مقام عالی دست می‌یابند.