گنجور

شمارهٔ ۲۳۶

در توبه کوش، توبه حصار سلامت است
سیلاب خرمن گنه اشک ندامت است
از شب توان گرفت مکافات روز را
روزی که نیست شب ز پی او قیامت است
صبر گرانرکاب دهد نفس را شکست
نصرت همیشه در قدم استقامت است
سرو سهی است سایهٔ بالای او، ولی
بر خاک ره فتادهٔ آن سرو قامت است
از سرزنش زیاده شود غفلت عوام
بالین خواب خلق ز سنگ ملامت است
بی رخصت رقیب به وصلش نمی رسم
چون دیدن بهشت که بعد از قیامت است
جویا ز جور نفس اگر خواهی ایمنی
از خود بپوش چشم که حصن سلامت است

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

در توبه کوش، توبه حصار سلامت است
سیلاب خرمن گنه اشک ندامت است
هوش مصنوعی: توبه کن، زیرا توبه به عنوان یک پناهگاه، باعث حفظ سلامتی‌ات می‌شود و اشک‌هایی که بر اثر پشیمانی از گناهان می‌ریزی، مانند سیلابی است که به خرمن (مزرعه) آسیب می‌زند.
از شب توان گرفت مکافات روز را
روزی که نیست شب ز پی او قیامت است
هوش مصنوعی: از شب می‌توان فهمید که روز چه عواقبی دارد؛ زیرا روزی که در پیش است، شبی به دنبال خود خواهد داشت که شایسته‌ی قیامت است.
صبر گرانرکاب دهد نفس را شکست
نصرت همیشه در قدم استقامت است
هوش مصنوعی: صبر و استقامت می‌تواند به شخص کمک کند تا از موانع عبور کند و در مواقع سخت توانایی خود را حفظ کند، در حالی که پیروزی همیشه در سایه ثابت قدمی خواهد بود.
سرو سهی است سایهٔ بالای او، ولی
بر خاک ره فتادهٔ آن سرو قامت است
هوش مصنوعی: سرو زیبا و بلند، سایه‌ای فوق‌العاده دارد، اما سایه‌اش بر روی خاکی افتاده که خودش در آنجا قرار دارد.
از سرزنش زیاده شود غفلت عوام
بالین خواب خلق ز سنگ ملامت است
هوش مصنوعی: سرزنش و انتقاد، تنها به افزایش بی‌توجهی و غفلت مردم می‌انجامد و در واقع نارضایتی و ملامتی که از این طریق به وجود می‌آید، باعث می‌شود که مردم در خواب غفلت بیشتری فرو روند.
بی رخصت رقیب به وصلش نمی رسم
چون دیدن بهشت که بعد از قیامت است
هوش مصنوعی: بدون اجازه رقیب به وصال محبوب نمی‌توانم دست یابم، مانند دیدن بهشت که فقط بعد از قیامت ممکن است.
جویا ز جور نفس اگر خواهی ایمنی
از خود بپوش چشم که حصن سلامت است
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی از سختی‌ها و مشکلات نفس خود در امان بمانی، چشمانت را ببند و خود را از آن دور کن، زیرا این کار به تو امنیت و سلامت می‌دهد.