شمارهٔ ۲۲۹
دل که کارش با کریم افتاده در فرخندگی است
زانکه بیشک پیشهٔ اهل کرم بخشندگی است
سربلندی اهل عالم را ز سر افکندگی است
باعث آزادی ارباب دنیا بندگی است
زندهٔ جاوید سازد مرد را درد طلب
چون نفس در راه حق بگداخت آب زندگی است
می دهد دیوانگی از حبس تکلیف نجات
تا بود برجا گریبان تو طوق بندگی است
گلستان را نیست پیش عارضش رنگ قبول
گر فروزان است رخسار گل از شرمندگی است
می توان از راست بازی گوی نیکویی ربود
باخته است آن کس که کار و پیشهاش با زندگی است
در حریم اهل دل جویا فنا را راه نیست
محرم اسرار حق را منصب پایندگی است
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دل که کارش با کریم افتاده در فرخندگی است
زانکه بیشک پیشهٔ اهل کرم بخشندگی است
هوش مصنوعی: وقتی دل با فردی بخشنده و کریم ارتباط برقرار کند، احساس خوشبختی و خوشی بیشتری میکند، زیرا انسانهای بخشنده همیشه در کارهای نیک و کمک به دیگران فعال هستند.
سربلندی اهل عالم را ز سر افکندگی است
باعث آزادی ارباب دنیا بندگی است
هوش مصنوعی: سربلندی و موفقیت مردمان به خاطر دوری از تحقیر و ذلت است و کسانی که در این دنیا به پول و مقام وابستهاند، در واقع دربند و تحت سلطهاند.
زندهٔ جاوید سازد مرد را درد طلب
چون نفس در راه حق بگداخت آب زندگی است
هوش مصنوعی: درد خواستن و جستجوی حقیقت، مرد را جاودان میکند، مانند اینکه نفس او در راه حق پرهیزگاری را تجربه میکند. این آب زندگی است که وجود انسان را رونق میبخشد.
می دهد دیوانگی از حبس تکلیف نجات
تا بود برجا گریبان تو طوق بندگی است
هوش مصنوعی: دیوانگی به انسان فرصتی میدهد تا از فشار و محدودیتهای وظایف رهایی یابد. تا زمانی که تو همچنان در قید و بند تعهدات و زنجیرهای بندگی هستی، آن حس آزادی وجود نخواهد داشت.
گلستان را نیست پیش عارضش رنگ قبول
گر فروزان است رخسار گل از شرمندگی است
هوش مصنوعی: رنگ گلستان در برابر چهره او ارزشی ندارد، حتی اگر گلها به خاطر شرم، چهره خود را پنهان کرده باشند.
می توان از راست بازی گوی نیکویی ربود
باخته است آن کس که کار و پیشهاش با زندگی است
هوش مصنوعی: انسان میتواند با صداقت و درستی، خوبیها را از دیگران برباید، اما فردی که زندگیاش به کار و حرفهاش وابسته است، در این بازی شکست خورده است.
در حریم اهل دل جویا فنا را راه نیست
محرم اسرار حق را منصب پایندگی است
هوش مصنوعی: در مکان و دل اهل معرفت، جایگاهی برای فنا وجود ندارد. کسانی که به رازهای خداوند آگاهند، به مقام ابدیت و پایداری دست یافتهاند.

جویای تبریزی