گنجور

شمارهٔ ۲

درونم بی‌تو شد دریای خون از شوق دیدن‌ها
حبابش داغ‌های سینه، موجش دل تپیدن‌ها
تپیدن می‌کند محروم‌تر از دولت وصلت
که سازد موج‌ها را عین دریا آرمیدن‌ها
به مطلب می‌رسد هرکس خلاف نفس بگزیند
به مقصد عاقبت خواهی رسیده زین تپیدن‌ها
مرو دنبال صید مطلب ای بیگانه از مطلب
که در آخر به سر خواهی درآمد زین دویدن‌ها
ز خود رایی چو معشوق تو جویا عالمی دارد
تبسم گونه‌ای در عین رنجش واکشیدن‌ها
چنان افکنده دام دلبری زلفت به محفل‌ها
که می‌آید صدای نالهٔ زنجیر از دل‌ها
قدم بردار در راه سلوک ای غافل از مطلب
که غیر از وادی بی‌خود شدن پیش است منزل‌ها
به مطلب می‌رسی گر از سر خود دست برداری
در این وادی شود از بی‌خودی‌ها حل مشکل‌ها
شود نیسان لطفش گرم ریزش چون بر اعمالت
نماید جمع از یک دانه اشک تو حاصل‌ها
نمی‌بینیم جویا غیر حیرت حاصل مردم
شد از خونابهٔ دل‌ها مگر تخمیر این دل‌ها

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

درونم بی‌تو شد دریای خون از شوق دیدن‌ها
حبابش داغ‌های سینه، موجش دل تپیدن‌ها
هوش مصنوعی: درون من بدون تو تبدیل به دریاچه‌ای از خون شده است. از شوق دیدن تو، مانند حباب‌هایی در آن وجود دارند که از دردهای سینه‌ام نشأت می‌گیرند و موج‌هایش، نشان‌دهندهٔ تپش‌های قلب من هستند.
تپیدن می‌کند محروم‌تر از دولت وصلت
که سازد موج‌ها را عین دریا آرمیدن‌ها
هوش مصنوعی: کسی که از برکت وصال محروم است، مانند دریا که با موج‌هایش به حرکت درمی‌آید، در سکوت و آرامش غمگین و دلتنگ است.
به مطلب می‌رسد هرکس خلاف نفس بگزیند
به مقصد عاقبت خواهی رسیده زین تپیدن‌ها
هوش مصنوعی: هر کسی بتواند با اراده و دشواری‌هایی که بر سر راهش قرار دارد مقابله کند، در نهایت به هدف و مقصود خود خواهد رسید.
مرو دنبال صید مطلب ای بیگانه از مطلب
که در آخر به سر خواهی درآمد زین دویدن‌ها
هوش مصنوعی: به دنبال هدفی که به آن تعلق نداری نرو، زیرا در پایان، فقط به زحمت خود پی خواهی برد.
ز خود رایی چو معشوق تو جویا عالمی دارد
تبسم گونه‌ای در عین رنجش واکشیدن‌ها
هوش مصنوعی: وقتی که خودخواهی را کنار بگذاری و به معشوق خود توجه کنی، متوجه خواهی شد که جهانی از زیبایی و خوشحالی وجود دارد، حتی در برابر ناملایمات و ناراحتی‌ها.
چنان افکنده دام دلبری زلفت به محفل‌ها
که می‌آید صدای نالهٔ زنجیر از دل‌ها
هوش مصنوعی: محبوب تو با زلف‌هایش به گونه‌ای دل‌ها را به دام انداخته که در هر محفل، صدای ناله و زاری از دل‌ها به گوش می‌رسد.
قدم بردار در راه سلوک ای غافل از مطلب
که غیر از وادی بی‌خود شدن پیش است منزل‌ها
هوش مصنوعی: به جلو برو در مسیر معنوی، ای کسی که از حقیقت غافل هستی، زیرا جز مسیر از دست دادن خود، مقصدهای دیگری وجود ندارد.
به مطلب می‌رسی گر از سر خود دست برداری
در این وادی شود از بی‌خودی‌ها حل مشکل‌ها
هوش مصنوعی: اگر از خودخواهی و افکار مزاحم خود فاصله بگیری، به مقصود خود می‌رسی. در این مسیر، مشکلات و دشواری‌ها با بی‌خیالی رفع خواهند شد.
شود نیسان لطفش گرم ریزش چون بر اعمالت
نماید جمع از یک دانه اشک تو حاصل‌ها
هوش مصنوعی: اگر در ماه نیسان، رحمتش بر تو ببارد و مانند باران بر کارهایت تأثیر بگذارد، حتی یک قطره اشک تو می‌تواند نتیجه‌های بزرگی به بار آورد.
نمی‌بینیم جویا غیر حیرت حاصل مردم
شد از خونابهٔ دل‌ها مگر تخمیر این دل‌ها
هوش مصنوعی: مردم از دل‌های معذب خود دچار حیرت و شگفتی شده‌اند و این حالتی که پیدا کرده‌اند، ناشی از غم و درد درونشان است. گویا دل‌ها به نوعی متحول و تغییر شکل یافته‌اند.