گنجور

شمارهٔ ۱۷۴

از دور عشقباز ترا می توان شناخت
دوا نخست هر که ترا دید رنگ باخت
هرگز نمیرد آنکه پی جستجوی اوست
آب حیات شد چو در این ره نفس گداخت
شرمنده شد زهمسری بهتر از خودی
تا شد مقابل رخت آئینه روی ساخت
دنبال کرده نفس به جایی نمی رسد
یکران همت آنکه در این راه تاخت باخت
از اهل خلق کس نگریزد که صحبتش
با نیک و بد ز فیض نوازش بود نواخت
سنگ نمک بود محک اهل روزگار
نامرد و مرد را به همین می توان شناخت
جویا چه فیضها که نبرد از جهاد نفس
هر کس سمند سعی در این رزمگاه تاخت

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

از دور عشقباز ترا می توان شناخت
دوا نخست هر که ترا دید رنگ باخت
هوش مصنوعی: از دور می‌توان عشق‌باز را شناخت، چون اولین نشانه، از زمانی که کسی تو را ببیند، رنگش می‌پرد و حالش تغییر می‌کند.
هرگز نمیرد آنکه پی جستجوی اوست
آب حیات شد چو در این ره نفس گداخت
هوش مصنوعی: هرگز نمی‌میرد کسی که در جستجوی اوست، آب زندگی به دست می‌آورد؛ زمانی که در راه عشق و معرفت، جان خود را قربانی می‌کند.
شرمنده شد زهمسری بهتر از خودی
تا شد مقابل رخت آئینه روی ساخت
هوش مصنوعی: او از اینکه همسری بهتر از خودش را دیده خجالت‌زده شد و به خاطر زیبایی تو، چهره‌اش شبیه آینه‌ای شد که به خوبی روشنی و زیبایی تو را بازتاب می‌دهد.
دنبال کرده نفس به جایی نمی رسد
یکران همت آنکه در این راه تاخت باخت
هوش مصنوعی: کسی که تنها به نفس خود توجه کند، به جایی نخواهد رسید. تنها تلاش کسی که در این مسیر جدی و مصمم است می‌تواند به موفقیت و پیروزی منجر شود.
از اهل خلق کس نگریزد که صحبتش
با نیک و بد ز فیض نوازش بود نواخت
هوش مصنوعی: هیچ‌کس از میان مردم نمی‌تواند از دیگران دوری کند، زیرا صحبت کردن با خوبان و بدها به برکت نوازش و محبت الهی است.
سنگ نمک بود محک اهل روزگار
نامرد و مرد را به همین می توان شناخت
هوش مصنوعی: سنگ نمک به عنوان علامتی از صداقت و وفاداری در بین مردم شناخته می‌شود. در واقع، افراد بی‌وفا و نامرد به سادگی قابل شناسایی هستند، زیرا نشانه‌های رفتار آن‌ها نمایانگر عدم صداقت‌شان است، و در مقابل، مردان واقعی و وفادار به راحتی از همین نشانه‌ها مشخص می‌شوند.
جویا چه فیضها که نبرد از جهاد نفس
هر کس سمند سعی در این رزمگاه تاخت
هوش مصنوعی: بپرسید از فیض‌ها و نعمت‌های بی‌شماری که هر کس از تلاش و مجاهدت در مبارزه با نفس خود به دست می‌آورد. هر فردی با کوشش و تلاش در این میدان رقابت موفق می‌شود.