شمارهٔ ۱۶۲
آبی ز دانهٔ عنب ای دل چشیدنی است
غافل مشو که این سر پستان مکیدنی است
یک صبحدم چو پنجهٔ خورشید جلوه کن
پیراهن تحمل عاشق دریدنی است
از آبیاری مژه ام چون گل چراغ
بالیده است بسکه گل داغ چیدنی است
بگذر ز خواهش دل و محمود وقت باش
زلف ایاز طول املها بریدنی است
باشد هلاک یک شبه منظور خاص و عام
حسنی که ماه ماه کند جلوه دیدنی است
از پهلوی دل است تنم محشر بلا
این قطره خون ز پنجهٔ مژگان چکیدنی است
از ضعف قوتی طلب از عجز همتی
جویا کمان ناز نکویان کشیدنی است
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
آبی ز دانهٔ عنب ای دل چشیدنی است
غافل مشو که این سر پستان مکیدنی است
هوش مصنوعی: ای دل، آب حاصل از دانهٔ انگور لذتی است که باید آن را چشید. غافل نباش که این لذت به مانند شیر از پستان است که باید از آن بهرهمند شوی.
یک صبحدم چو پنجهٔ خورشید جلوه کن
پیراهن تحمل عاشق دریدنی است
هوش مصنوعی: صبحی که خورشید با زیبایی خود ظاهر میشود، نشاندهنده این است که عشق و صبر در دل عاشق، گاهی آنقدر زیاد میشود که نمیتواند آن را تحمل کند و به نوعی دلتنگی و اشتیاق او را میشکافد.
از آبیاری مژه ام چون گل چراغ
بالیده است بسکه گل داغ چیدنی است
هوش مصنوعی: مژههای من مانند گلی شکوفا شدهاند، زیرا عشق و زیبایی آنقدر زنده و داغ است که همواره در حال رشد و بالندگی است.
بگذر ز خواهش دل و محمود وقت باش
زلف ایاز طول املها بریدنی است
هوش مصنوعی: از خواستههای دل خود عبور کن و به وقت خود که زلف ایاز دراز است، توجه کن، زیرا که عمر در حال گذر است و باید از آن بهره برد.
باشد هلاک یک شبه منظور خاص و عام
حسنی که ماه ماه کند جلوه دیدنی است
هوش مصنوعی: اگر اتفاقی بیفتد که به سرعت انسان را هلاک کند، این نشاندهندهی هدفی است که هم برای خاصان و هم برای عموم قابل توجه است؛ زیبایی و جذابیتی که در ماه نهفته است، به خیلیها نمایان میشود.
از پهلوی دل است تنم محشر بلا
این قطره خون ز پنجهٔ مژگان چکیدنی است
هوش مصنوعی: بدن من از درد و رنجی که به دل دارم به شدت پریشان است، این قطره خون که از چشمانم میچکد نشانهای از غم و عذابی عمیق است.
از ضعف قوتی طلب از عجز همتی
جویا کمان ناز نکویان کشیدنی است
هوش مصنوعی: در زمان ناتوانی و کمبود قدرت، از خداوند کمکی بخواه و در هنگام ناتوانی، عزم و ارادهای قوی برای خود فراهم کن؛ زیرا زیبایی و ناز را نمیتوان به سادگی به دست آورد.

جویای تبریزی