گنجور

شمارهٔ ۴۶

بود پاک از رنگها بی شیشه نور آفتاب
چون به رنگ شیشه ظاهر گشت شد برخود حجاب
گر نه رنگ شیشه ها گردد حجاب نور او
سطوت اشراق آن را مشکل آرد دیده تاب
شد حجاب آیینه نور جمال محتجب
ان هذا عند اصحاب الحجی شی ء عجاب
عارفان را طور هستی پاره گشتی چون کلیم
گر نبودی بر جمال ظاهر از مظهر نقاب
مظهر از روی تعین گرچه غیر ظاهراست
آید از روی حقیقت عین ظاهر در حساب
ظاهر اندر عین مظهر مظهر است این را بدان
مظهر اندر ذات ظاهر ظاهر است این را بیاب
آب باشد همچو ظاهر گل چو مظهر فی المثل
آب اندر گل چه باشد گل گل اندر آب آب
دعوی وحدت کنی جامی چه باک از مدعی
از سر انکار و رد گوید سوالت را جواب
گر نه چون عارف ز یکجا بینی انکار و قبول
باشد آن دعوی خطا والله اعلم بالصواب

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بود پاک از رنگها بی شیشه نور آفتاب
چون به رنگ شیشه ظاهر گشت شد برخود حجاب
هوش مصنوعی: نور آفتاب در اصل بی‌رنگ و پاک است، اما وقتی از شیشه عبور می‌کند و به رنگ‌های مختلف درمی‌آید، خود را پنهان می‌کند و تحت تأثیر رنگ شیشه قرار می‌گیرد.
گر نه رنگ شیشه ها گردد حجاب نور او
سطوت اشراق آن را مشکل آرد دیده تاب
هوش مصنوعی: اگر رنگ شیشه‌ها مانع از تابش نور او نشود، قدرت تابش آن به قدری زیاد است که دیدگان را به زحمت می‌اندازد.
شد حجاب آیینه نور جمال محتجب
ان هذا عند اصحاب الحجی شی ء عجاب
هوش مصنوعی: حجاب آیینه باعث شده تا نور زیبایی که پنهان است، نمایان نشود. این موضوع برای اهل فهم و درک به شدت عجیب و شگفت‌انگیز است.
عارفان را طور هستی پاره گشتی چون کلیم
گر نبودی بر جمال ظاهر از مظهر نقاب
هوش مصنوعی: عارفان به مقام بالای وجود و حقیقت دست یافته‌اند، اما اگر به زیبایی‌های ظاهری و مادی وابسته نباشند، آنها می‌توانند مانند موسی (کلیم) در حضور خداوند قرار بگیرند و به حقیقت تام دست یابند.
مظهر از روی تعین گرچه غیر ظاهراست
آید از روی حقیقت عین ظاهر در حساب
هوش مصنوعی: آشکار شدن مظاهر وجودی، هرچند که در ظاهر متفاوت هستند، اما در واقعیت به یک حقیقت واحد اشاره دارند. در محاسبه و فهم عمیق‌تر، همه این جلوه‌ها به یک حقیقت اصلی ارتباط دارند.
ظاهر اندر عین مظهر مظهر است این را بدان
مظهر اندر ذات ظاهر ظاهر است این را بیاب
هوش مصنوعی: این بیت اشاره به این دارد که هر چیزی که در بیرون می‌بینیم، در واقع نمایانگر چیزی عمیق‌تر و پنهان‌تر است. هر آنچه که به ظاهر می‌آید، نشانه‌ای از وجود و ذات بالاتری است که در پس آن نهفته است. به عبارت دیگر، آنچه ما به چشم می‌آوریم، تنها آینه‌ای از حقیقتی بزرگ‌تر و عمیق‌تر می‌باشد.
آب باشد همچو ظاهر گل چو مظهر فی المثل
آب اندر گل چه باشد گل گل اندر آب آب
هوش مصنوعی: آب مانند نمای ظاهری گل است و همان‌طور که آب در گل وجود دارد، گل نیز خود را در آب نشان می‌دهد. در واقع، ارتباط و وجود هر یک در دیگری، به شکل زیبایی تجلی پیدا می‌کند.
دعوی وحدت کنی جامی چه باک از مدعی
از سر انکار و رد گوید سوالت را جواب
هوش مصنوعی: اگر تو ادعای وحدت و یگانگی داری، نگران نباش از کسی که به انکار و رد می‌پردازد؛ او نمی‌تواند به سوالات تو پاسخ دهد.
گر نه چون عارف ز یکجا بینی انکار و قبول
باشد آن دعوی خطا والله اعلم بالصواب
هوش مصنوعی: اگر انسان مانند عارف‌ها از یک جا انکار و پذیرش را مشاهده کند، در این صورت آن ادعا نادرست است. خداوند بهتر می‌داند که چیست درست.