شمارهٔ ۱۶
بساط سبزه فکندند کوه و صحرا را
ز لاله آرزوی جام تازه شد ما را
کجاست ساقی گلرخ که رنگ لاله دهد
به بزم گل ز می لعل جام مینا را
ازان میی که فروغش اگر رسد به سهیل
عقیق ناب کند سبحه ثریا را
به طرف باغ نه امروز بزم عیش که هست
ترانه های عجب بلبلان شیدا را
می مروق و فصل بهار و صوت هزار
کجا به توبه شود میل طبع دانا را
دماغ عقل ز فکر زمانه سوداییست
پیاله ای دو سه درده علاج سودا را
به باده وقت خود امروز صرف کن جامی
گذار با کرم دوست کار فردا را
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بساط سبزه فکندند کوه و صحرا را
ز لاله آرزوی جام تازه شد ما را
هوش مصنوعی: در دشت و کوه، سفرهی سبزه و گل لالهای گستردهاند و آرزوی ما باز کردن جامی تازه و پر از شادی است.
کجاست ساقی گلرخ که رنگ لاله دهد
به بزم گل ز می لعل جام مینا را
هوش مصنوعی: کجاست آن ساقی با زیبایی گل که بزم گل را با رنگ لاله زینت ببخشد و می لعل را در جامی از مینا سرو کند؟
ازان میی که فروغش اگر رسد به سهیل
عقیق ناب کند سبحه ثریا را
هوش مصنوعی: از آن شرابی که اگر نورش به ستاره سهیل برسد، میتواند دانههای عقیق را به رنگ و زیبایی ستاره ثریا درآورد.
به طرف باغ نه امروز بزم عیش که هست
ترانه های عجب بلبلان شیدا را
هوش مصنوعی: امروز به باغ نروید و خوشی و بزم را فراموش کنید، زیرا اینجا صدای زیبای بلبلان عاشق به گوش میرسد.
می مروق و فصل بهار و صوت هزار
کجا به توبه شود میل طبع دانا را
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که در فصل بهار و در حال نوشیدن شراب و شنیدن صدای هزاران پرنده، نمیتوان به راحتی از تمایلات طبیعی و خوشیهای زندگی دل کند و به توبه و خودسازی پرداخت. در واقع، زیبایی و لذتهای زندگی باعث میشود که انسان کمتر به فکر اصلاح خود و ترک گناهان باشد.
دماغ عقل ز فکر زمانه سوداییست
پیاله ای دو سه درده علاج سودا را
هوش مصنوعی: عقل انسان به خاطر اندیشههای پیچیده و نگرانیهای دنیای امروز، در وضعیت ناآرامی قرار دارد. اما هر چند که این دردها وجود دارند، میتوان با چند جرعه نوشیدنی آنها را تسکین داد.
به باده وقت خود امروز صرف کن جامی
گذار با کرم دوست کار فردا را
هوش مصنوعی: امروز را با لذت و نوشیدن شراب بگذران و زمان را صرف کن، زیرا فردا را باید به مهربانی دوست بسپاری.