گنجور

شمارهٔ ۴۶

ای رشک شاخ طوبی بالای دلربایت
بر وی لباس خوبی چست است چون قبایت
بر فرق تاجداران کفش تو تاج و هر یک
بنهاده تاج از سر چون کفش پیش پایت
سرهای سربلندان در حلقه کمندت
دلهای نازنینان در ربقه وفایت
از چار حد عالم بر توست چشم نیکان
یارب نگاه دارد از چشم بد خدایت
جان بر لب آمد از غم پیوند زندگی را
دارم هوس پیامی از لعل جانفزایت
بخشد بهار خرم هر مرغ را نوایی
تو نوبهار حسنی من مرغ خوشنوایت
از زندگی بجانم بی روی تو خدا را
بنمای روی زیبا تا جان کنم فدایت
وصلت بدین عزیزی کس چون خرد که نبود
نرخ هزار یوسف یک نیمه از بهایت
با آنکه از دعایت خالی نیم زمانی
باشم ز هر زبانی مستدعی دعایت
از مردمان دیده بسته ست دیده جامی
آری نمی تواند دیدن کسی به جایت

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای رشک شاخ طوبی بالای دلربایت
بر وی لباس خوبی چست است چون قبایت
هوش مصنوعی: ای درخت طوبی که به زیبایی‌ات حسرت می‌برم، بر دل محبوب تو لباسی زیبا و مناسب است، همچون قبا و پوشش.
بر فرق تاجداران کفش تو تاج و هر یک
بنهاده تاج از سر چون کفش پیش پایت
هوش مصنوعی: بر سر کسانی که تاج دارند، کفش تو مانند تاج است و هر کدام از آنها که تاج را از سر برمی‌دارند، مانند کفش در برابر پای توست.
سرهای سربلندان در حلقه کمندت
دلهای نازنینان در ربقه وفایت
هوش مصنوعی: در این ابیات اشاره به قدرت و جذبه‌ای است که فردی دارد. سرهای سربلند و افتخارآمیز در دام محبت او قرار گرفته‌اند و دل‌های لطیف و نازک نیز در زنجیره وفاداری‌اش گرفتار شده‌اند. این تصویر نشان‌دهنده‌ی تأثیر عمیق و جاذبه‌ای است که شخص به دیگران دارد.
از چار حد عالم بر توست چشم نیکان
یارب نگاه دارد از چشم بد خدایت
هوش مصنوعی: ای خداوند، نیکان همیشه به تو توجه دارند و از طرف دیگر، از چشم بد و حسد دیگران از تو حمایت می‌طلبند.
جان بر لب آمد از غم پیوند زندگی را
دارم هوس پیامی از لعل جانفزایت
هوش مصنوعی: از شدت غم و غصه رسیدن به انتهای زندگی نزدیک شده‌ام و در این حال، آرزو دارم پیامی از لب‌های شیرین و جان‌افزا و زیبا تو دریافت کنم.
بخشد بهار خرم هر مرغ را نوایی
تو نوبهار حسنی من مرغ خوشنوایت
هوش مصنوعی: بهار خوش و سرسبز، صدای تازه‌ای به هر پرنده می‌بخشد و من، در این فصل زیبا، صدای دل‌نشینی دارم که ناشی از خوش‌نوایی توست.
از زندگی بجانم بی روی تو خدا را
بنمای روی زیبا تا جان کنم فدایت
هوش مصنوعی: زندگی بدون تو برایم سخت است، ای خدا، چهره زیبایت را به من نشان بده تا جانم را فدای تو کنم.
وصلت بدین عزیزی کس چون خرد که نبود
نرخ هزار یوسف یک نیمه از بهایت
هوش مصنوعی: وصال تو به قدری با ارزش است که هیچ چیز دیگری قابل مقایسه با آن نیست، حتی اگر هزار یوسف را هم بگذارند، ارزش یک قسمت از عشق تو هم با آن قابل اندازه‌گیری نیست.
با آنکه از دعایت خالی نیم زمانی
باشم ز هر زبانی مستدعی دعایت
هوش مصنوعی: اگرچه ممکن است از دعای تو محروم باشم، اما در هر لحظه و به هر زبانی خواهان دعای تو هستم.
از مردمان دیده بسته ست دیده جامی
آری نمی تواند دیدن کسی به جایت
هوش مصنوعی: افراد نادان یا بی‌خبر، توانایی درک واقعیات را ندارند. به همین دلیل، آن‌ها نمی‌توانند کسی را در مقام و ارزش تو ببینند.