گنجور

شمارهٔ ۴۰

به ابروان مه من در خم فلک طاق است
به روی روشن خود نور چشم آفاق است
ز نعل توسن او شکل های محرابی
به هر زمین که فتد قبله گاه عشاق است
ز بس کزان گهر پاک غرقه در اشکم
به بحر نسبت چشم ترم نه اغراق است
بیان شوق چه حاجت که گریه و ناله
ز دیده و دل من ترجمان اشواق است
به باده خرقه ازرق گروکن ای صافی
که این لباس ریاپیشگان زراق است
به بوستان گذر افکن که عمرهاست که سرو
ستاده بر قدم خدمتت به یک ساق است
سمند ناز برون ران که بهر کحل بصر
نهاده چشم به راهت هزار مشتاق است
به روز دفتر جمعیت جمال تو رشک
گل دو روی که بر باد داده اوراق است
خیال لعل تو تلخی ز عیش جامی برد
بلی معالجه زهر ناب تریاق است

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

به ابروان مه من در خم فلک طاق است
به روی روشن خود نور چشم آفاق است
هوش مصنوعی: ابروان معشوق من مانند قوس قزح به زیبایی آسمان است و چهره نورانی‌اش مانند نوری است که چشم‌انداز را روشن می‌کند.
ز نعل توسن او شکل های محرابی
به هر زمین که فتد قبله گاه عشاق است
هوش مصنوعی: اثر نعل اسب او، هر کجا که فرود آید، به شکل محراب درمی‌آید و آن مکان، قبله‌گاه عاشقان خواهد بود.
ز بس کزان گهر پاک غرقه در اشکم
به بحر نسبت چشم ترم نه اغراق است
هوش مصنوعی: به خاطر اشکی که از درد و احساساتم به خاطر آن گوهر پاک سرازیر می‌شود، نمی‌توانم بگویم که چشم‌هایم فقط کمی تر هستند؛ بلکه واقعاً این تر شدن مثل دریا است.
بیان شوق چه حاجت که گریه و ناله
ز دیده و دل من ترجمان اشواق است
هوش مصنوعی: برای بیان عشق و شوق، نیازی به گفتن نیست؛ زیرا اشک‌ها و ناله‌های من خود بهترین بیان کننده‌ی احساسات قلبی‌ام هستند.
به باده خرقه ازرق گروکن ای صافی
که این لباس ریاپیشگان زراق است
هوش مصنوعی: ای کسی که پاکی و صفا داری، بیا و به باده ای که در دلش پر از صفا و محبت است، گرو بگذار؛ چراکه این لباس ظاهری که مردم ریاکار به تن دارند، فقط نشانی از ریاکاری و فریبندگی است.
به بوستان گذر افکن که عمرهاست که سرو
ستاده بر قدم خدمتت به یک ساق است
هوش مصنوعی: به باغ برو و نگاهی به درخت سرو بینداز که سال‌هاست برای خدمت به تو ایستاده است و تنها به یک شاخه نیاز دارد.
سمند ناز برون ران که بهر کحل بصر
نهاده چشم به راهت هزار مشتاق است
هوش مصنوعی: در بیرون، اسب زیبای من با ناز و زیبایی در انتظار توست و بسیاری افراد مشتاق و عاشق تو منتظر پیدایش تو هستند.
به روز دفتر جمعیت جمال تو رشک
گل دو روی که بر باد داده اوراق است
هوش مصنوعی: در روزی که دفتر زیبایی تو باز می‌شود، گل‌های زیبا و دو رنگ حسادت می‌کنند، چرا که ورق‌های این دفتر به باد رفته‌اند.
خیال لعل تو تلخی ز عیش جامی برد
بلی معالجه زهر ناب تریاق است
هوش مصنوعی: اندیشه درباره لب‌های سرخ تو، طعم تلخی را از خوشی یک جام شراب می‌گیرد. آری، درمان زهر زودتر از آن چه فکر می‌کنی، همانند تریاقی مؤثر است.