گنجور

شمارهٔ ۲۲۳

گاهی که کشی تیغ نهم گردن تسلیم
هر بی سر و پا را نکشی زین بودم بیم
بر اهل دل آموختن حرف غمت را
شد سینه ناخن زده ام تخته تعلیم
مستخرج احکام شهیدان فراقت
از خون دل و دیده کشد جدول تقویم
هر جا که درافتد سخن سدره و طوبی
ذکر قد رعنای تو اولی ست به تقدیم
جنت طلبان گر لب شیرین تو بینند
درکام همه تلخ شود کوثر و تسنیم
زد کلک مصور پی تصویر خط تو
مشکین الفی چند رقم بر ورق سیم
جامی کند از تنگدلی یاد دهانت
هرجا که بر او تنگ شود قافیه میم

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گاهی که کشی تیغ نهم گردن تسلیم
هر بی سر و پا را نکشی زین بودم بیم
هوش مصنوعی: گاهی که شمشیر را به سمت دشمن می‌برم، از این نگرانم که مبادا به کسی که هیچ قدرتی ندارد، آسیب برسانم.
بر اهل دل آموختن حرف غمت را
شد سینه ناخن زده ام تخته تعلیم
هوش مصنوعی: آموختن غم و درد تو به اهل دل برای من مثل این است که سینه‌ام را به تخته‌ای برای تعلیم تبدیل کرده‌ام، یعنی با زدن ناخن به سینه‌ام، در واقع حس و اندوه خود را به دیگران منتقل می‌کنم.
مستخرج احکام شهیدان فراقت
از خون دل و دیده کشد جدول تقویم
هوش مصنوعی: مجبورم به خاطر دوری از تو، احساسات و تجارب دردناک خود را به گونه‌ای بنویسم که گویی تاریخ را رقم می‌زنم. در واقع، این احساسات عمیق و غم‌انگیز به من کمک می‌کند تا وقایع گذشته را ثبت و به یادگار بگذارم.
هر جا که درافتد سخن سدره و طوبی
ذکر قد رعنای تو اولی ست به تقدیم
هوش مصنوعی: هرجا که درباره درخت سدره و طوبی گفت‌وگویی پیش بیاید، یاد تو به خاطر زیبایی و شکوهی که داری، اولین و بهترین موردی است که باید ذکر شود.
جنت طلبان گر لب شیرین تو بینند
درکام همه تلخ شود کوثر و تسنیم
هوش مصنوعی: اگر جنت‌طلبان لب‌های شیرین تو را ببینند، شیرینی زندگی‌شان به تلخی تبدیل می‌شود، حتی کوثر و تسنیم هم برایشان بی‌مزه خواهد شد.
زد کلک مصور پی تصویر خط تو
مشکین الفی چند رقم بر ورق سیم
هوش مصنوعی: از قلم هنرمند، به تصویر تو، که مانند تویی سیاه و زیباست، بر روی ورق نقره‌ای، تعدادی نشان و رقم حک شده است.
جامی کند از تنگدلی یاد دهانت
هرجا که بر او تنگ شود قافیه میم
هوش مصنوعی: هر زمان که دلتنگی و تنگدلی به سراغش می‌آید، یاد تو در ذهنش زنده می‌شود و این باعث می‌شود که عشق و محبت او به تو هرجا که باشد، بیشتر احساس شود.