گنجور

شمارهٔ ۱۷۳

فصل دی کوته بود ساقی برای عیش روز
رشته گیر از شمع و از شب وصله ای بر روز دوز
از فروغ فضله شهدم چه حاصل فضل کن
وز رخ شاهد حریم مجلسم را برفروز
در جوانی بود سجده پیش شاهد عادتم
یادگاری مانده زان در پیریم این پشت کوز
نیست بر من داغی از محرومی از داغت بتر
جز بدین داغم به هر داغی که می خواهی بسوز
می دهد یادم زوال عمر و حرمان از مراد
از کساد یخ فروش شهر و گرمای تموز
بر بساط قرب کی دانم نهادن پای راست
من که پای راست را از چپ نمی دانم هنوز
کم شود ای مفتی به فتوی مانع جامی ز عشق
نیست بر دیوانگان حکم یجوز و لایجوز

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

فصل دی کوته بود ساقی برای عیش روز
رشته گیر از شمع و از شب وصله ای بر روز دوز
هوش مصنوعی: در دی ماه، روزها کوتاه است، ای ساقی برای خوش گذرانی، از شمع بگیر و با تاریکی شب، بخشی از روز را به هم وصل کن.
از فروغ فضله شهدم چه حاصل فضل کن
وز رخ شاهد حریم مجلسم را برفروز
هوش مصنوعی: از خواص و خوبی‌های عسل چه فایده‌ای ببرم، زیرا نور روی جانان من را نمایان کن.
در جوانی بود سجده پیش شاهد عادتم
یادگاری مانده زان در پیریم این پشت کوز
هوش مصنوعی: در جوانی، به خاطر عشق به محبوب، به سجده افتادم و آن لحظه برایم یادگاری شده است. حالا در پیری، آن احساسات و یادها هنوز در دلم باقی مانده است.
نیست بر من داغی از محرومی از داغت بتر
جز بدین داغم به هر داغی که می خواهی بسوز
هوش مصنوعی: من از غم و اندوهی که دارم، هیچ کدام را به اندازه درد و رنجی که از عشق تو دارم، حس نمی‌کنم. تو هر نوع عذابی که می‌خواهی به من بده، من تحمل می‌کنم.
می دهد یادم زوال عمر و حرمان از مراد
از کساد یخ فروش شهر و گرمای تموز
هوش مصنوعی: این بیت به یادآوری پیری و ناامیدی از رسیدن به آرزوها اشاره دارد. همچنین به وضعیت خنک‌کننده یخ‌فروشی در شهر و گرمای شدید تابستان نیز پرداخته شده است. این تصاویر نمادی از زوال و ناکامی هستند که در زندگی انسان‌ها وجود دارد.
بر بساط قرب کی دانم نهادن پای راست
من که پای راست را از چپ نمی دانم هنوز
هوش مصنوعی: در جایی که در حال نزدیک شدن به خداوند هستم، نمی‌دانم چگونه پای راست خود را بگذارم، زیرا هنوز نمی‌توانم پای راست را از پای چپ تشخیص دهم.
کم شود ای مفتی به فتوی مانع جامی ز عشق
نیست بر دیوانگان حکم یجوز و لایجوز
هوش مصنوعی: ای مفتی، کمتر به فتوا و حکم خود اصرار کن؛ چرا که در عشق، برای دیوانگان هیچ مانعی وجود ندارد و دست آن‌ها در انتخاب آزاد است.