گنجور

شمارهٔ ۳۷۶

شد خیال آن خط از دل وان رخ مهوش بماند
دود زود از خانه بیرون رفت لیک آتش بماند
ناخوشیها دید مجنون از غم لیلی ولی
بهر ارباب دل از وی داستانی خوش بماند
مست می راندی میان شهر دی ابرش سوار
بس عزیزان را که سر زیر سم ابرش بماند
کرده بودی وعده تیری وه کزین بخت دژم
آنچه بایستی مرا در دل در آن ترکش بماند
در لطافت سرو بگذشت از سرافرازان باغ
لیک در رفتار خوش زان قامت دلکش بماند
پاک شد لوح دل از هر نقش لیکن همچنان
ذوق یار ساده و جام می بیغش بماند
داشت جامی دین و دنیا زهد و تقوی صبر و هوش
دولت عشق تو باقی باد کز هر شش بماند

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شد خیال آن خط از دل وان رخ مهوش بماند
دود زود از خانه بیرون رفت لیک آتش بماند
هوش مصنوعی: اندیشهٔ آن خط زیبا از دل بیرون رفت و آن چهرهٔ دلربا همچنان باقی ماند. دود به سرعت از خانه بیرون رفت، ولی آتش هنوز باقی ماند.
ناخوشیها دید مجنون از غم لیلی ولی
بهر ارباب دل از وی داستانی خوش بماند
هوش مصنوعی: مجنون از عشق لیلی دچار بیماری و غم شده بود، اما داستان عشق او به لیلی برای دیگران جذاب و جالب باقی ماند.
مست می راندی میان شهر دی ابرش سوار
بس عزیزان را که سر زیر سم ابرش بماند
هوش مصنوعی: در خیابان‌های شهر، تو را با حال شاد و سرمست می‌راندم، در حالی که بر ابرهایی سوار بودم. این وضعیت باعث شده بود که برخی از عزیزان زیر سم‌پاهای آن ابر باقی بمانند.
کرده بودی وعده تیری وه کزین بخت دژم
آنچه بایستی مرا در دل در آن ترکش بماند
هوش مصنوعی: تو به من وعده دادی، ولی تقدیر ناامیدکننده باعث شد که تمام امیدها و آرزوهایم در دل به زهر تیری بدل شوند و در تیرکمان آن وعده باقی بمانند.
در لطافت سرو بگذشت از سرافرازان باغ
لیک در رفتار خوش زان قامت دلکش بماند
هوش مصنوعی: سرو به خاطر لطافتی که دارد از میان برترین‌های باغ عبور کرد، اما در رفتار زیبا و دل‌انگیز آن قامت دل‌نواز جلب توجه کرده و باقی مانده است.
پاک شد لوح دل از هر نقش لیکن همچنان
ذوق یار ساده و جام می بیغش بماند
هوش مصنوعی: دل من از هرگونه نقش و تصویر پاک و خالی شده، اما همچنان یاد و لذت محبوب و شراب ناب در آن باقی مانده است.
داشت جامی دین و دنیا زهد و تقوی صبر و هوش
دولت عشق تو باقی باد کز هر شش بماند
هوش مصنوعی: این بیت به مفهوم انسانی اشاره دارد که با داشتن ایمان، زهد، تقوا، صبر و هوش، به درکی از زندگی و عشق رسیده است. او آرزو دارد که این صفات و عشقش همیشگی و پایدار بماند، حتی اگر چیزی از دیگر امور دنیا از دست برود. این بیانگر ارزشمندی عشق و فضائل انسانی در زندگی است.