جامیشمارهٔ ۳۶۸
آن ترک شوخ بین که چه مستانه می‌رود
شهری اسیر کرده سوی خانه می‌رود
هر جانبی که جلوه‌کنان روی می‌نهد
با او هزار عاشق دیوانه می‌رود
جانم ز تن رمید به سودای خال او
مرغ از قفس پرید پی دانه می‌رود
از صبر رفته پیش غمش می‌کنم گله
با آشنا حکایت بیگانه می‌رود
حاشا که شمع چهره فروزد میان جمع
گر داند آنچه با دل پروانه می‌رود
زاهد به خُلد مایل و عاشق به کوی دوست
بلبل به باغ و جغد به ویرانه می رود
جامی ملول شد ز رفیقان کوی زهد
پیمان شکست و بر سر پیمانه می‌رود
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
آن ترک شوخ بین که چه مستانه می‌رود
شهری اسیر کرده سوی خانه می‌رود
هوش مصنوعی: آن جوان خوش‌چهره و سرزنده که با حالتی شاداب و مستانه حرکت می‌کند، در حالی که دل‌ها را شیفته‌ی خود کرده، به سمت خانه‌ی خود می‌رود.
هر جانبی که جلوه‌کنان روی می‌نهد
با او هزار عاشق دیوانه می‌رود
هوش مصنوعی: هر جا که زیبایی و دل‌ربایی ظاهر می‌شود، هزاران عاشق شیدا و بی‌تاب به دنبالش می‌رقصند.
جانم ز تن رمید به سودای خال او
مرغ از قفس پرید پی دانه می‌رود
هوش مصنوعی: جانم از بدن دور شده و به خاطر زیبایی او پرنده‌ای از قفس به بیرون پرواز کرده و اکنون به دنبال دانه‌ای می‌رود.
از صبر رفته پیش غمش می‌کنم گله
با آشنا حکایت بیگانه می‌رود
هوش مصنوعی: من از غم خود برای دوستانم شکایت می‌کنم، اما داستان بیگانگان را به آنها نمی‌گویم.
حاشا که شمع چهره فروزد میان جمع
گر داند آنچه با دل پروانه می‌رود
هوش مصنوعی: شمع هرگز نور خود را در جمع نمی‌تاباند اگر بداند که دل پروانه چه احساسی دارد و چه می‌کشد.
زاهد به خُلد مایل و عاشق به کوی دوست
بلبل به باغ و جغد به ویرانه می رود
هوش مصنوعی: زاهد بهشت را می‌خواهد و عاشق به دنبال معشوقش می‌گردد، بلبل در باغ پرواز می‌کند و جغد به مکان‌های خراب و متروکه می‌رود.
جامی ملول شد ز رفیقان کوی زهد
پیمان شکست و بر سر پیمانه می‌رود
هوش مصنوعی: جامی از دوستان و هم‌نشینان در مسیر زهد و پارسایی ناراحت و ناامید شده است. او به دلیل نقض عهد و وفا نکردن به وعده‌ها، دیگر نمی‌تواند همدلانه با آنها روبه‌رو شود و حالا به سمت تجربه‌ای متفاوت، یعنی نوشیدن شراب می‌رود.
حاشیه ها
1402/05/04 10:08
فرید شهابی
با درود
این شعر زیبا رو زنده یاد استاد محمدّرضا شجریان در یک شاخل گل برنامه شماره 418 با همراهی سه تار زنده یاد احمد عبادی در دستگاه همایون اجرا کرده اند
1403/06/07 23:09
یوسف شیردلپور
فوق‌العاده است این غزل زیبا خاصه اینکه با اجرای ناب تراز ناب استاد شجریان صد چندان شده است معانی و مفاهیم این شعر 💯💞💙