گنجور

شمارهٔ ۳۶

برکش ای صوفی ز سر این خرقه سالوس را
جام می بستان و بشکن شیشه ناموس را
کاسه می خور که خواهد کاسه سر خاک خورد
بود نقش کاسه زر این سخن کاووس را
حسن رعنایان ز جعد عنبرافشان جلوه یافت
زیب و فر آری ز پر خود بود طاووس را
رنج بی حاصل مبین در نبض عاشق ای طبیب
نیست دستی بر مریض عشق جالینوس را
چند تابد مه فراز چرخ بنما روی خویش
برفروز از نو چراغی این کهن فانوس را
صیت عشقت کی نهان ماند که ما سوداییان
بر سر بازار رسوایی زدیم این کوس را
دستبوس دوست جامی برنمی آید ز دست
پای در راه طلب نه دولت پابوس را

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

برکش ای صوفی ز سر این خرقه سالوس را
جام می بستان و بشکن شیشه ناموس را
هوش مصنوعی: ای صوفی، این لباس دروغین را کنار بگذار و از می بگیر تا می شانی که سنت را بشکنی.
کاسه می خور که خواهد کاسه سر خاک خورد
بود نقش کاسه زر این سخن کاووس را
هوش مصنوعی: بنوش و لذت ببر، زیرا در نهایت همه ما به خاک می‌رویم و از زندگی چیزی جز یادگارهایمان باقی نمی‌ماند. این گفته از یک شخصیت حکیمانه است که به ارزش زندگی و لحظات خوش اشاره دارد.
حسن رعنایان ز جعد عنبرافشان جلوه یافت
زیب و فر آری ز پر خود بود طاووس را
هوش مصنوعی: زیبایی و جلوهٔ دل‌فریب جوانان زیبا به‌گونه‌ای است که مانند طاووس است. زیبایی چون جعد و چین و شکن موهای آنان هر لحظه نمایان می‌شود و این زیبایی از خود آنان سرچشمه می‌گیرد.
رنج بی حاصل مبین در نبض عاشق ای طبیب
نیست دستی بر مریض عشق جالینوس را
هوش مصنوعی: ای پزشک، درد بی‌فایده‌ی عاشق را نبین! در عشق، دستی بر زخم‌های این مریض وجود ندارد.
چند تابد مه فراز چرخ بنما روی خویش
برفروز از نو چراغی این کهن فانوس را
هوش مصنوعی: تعدادی از شب‌ها که ماه در آسمان می‌تابد، چهره‌ی خود را نمایان کن و دوباره نوری تازه در این چراغ کهنه بر افراز.
صیت عشقت کی نهان ماند که ما سوداییان
بر سر بازار رسوایی زدیم این کوس را
هوش مصنوعی: نام عشق تو چگونه می‌تواند پنهان بماند؟ ما دیوانگان در میان بازار رسوایی، صدای عشق تو را سر داده‌ایم.
دستبوس دوست جامی برنمی آید ز دست
پای در راه طلب نه دولت پابوس را
هوش مصنوعی: کسی که به دنبال دوست و معشوقش است، نمی‌تواند به راحتی از او خواسته‌ای داشته باشد؛ زیرا در این مسیر، تنها با تواضع و خضوع می‌توان به او نزدیک شد و کسی که به دنبال مقام و منزلت باشد، شاید نتواند به آنچه می‌خواهد برسد.