گنجور

شمارهٔ ۲۸۵

میل خم ابروی توام پشت دو تا کرد
در شهر چو ماه نوم انگشت نما کرد
از موی میان تو جدا بس که کشم رنج
نتوان تن رنجور من از موی جدا کرد
با دیده غمدیده من اشک دمادم
آن کرد که با خانه تن سیل فنا کرد
دوران ز گل می و خشت سر خم
بس خانه عشرت که درین دیر بنا کرد
جانی ز لبت داشت تنم وام به گردن
از گردن او تیغ تو آن وام ادا کرد
تا شد به قبا سرو قد ناز تو مایل
گل اطلس فیروزه زربفت قبا کرد
جامی که شد از سنگ ستم بر تو دعاگوی
مرغیست که از برگ گل آغاز نوا کرد

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

میل خم ابروی توام پشت دو تا کرد
در شهر چو ماه نوم انگشت نما کرد
هوش مصنوعی: من به زیبایی و جذابیت ابروی تو علاقه‌مندم؛ مانند دو قوس که در یک شهر باعث جلب توجه می‌شوند و به مانند ماهی که در آسمان مشخص است، تو را نیز نمایان می‌کنند.
از موی میان تو جدا بس که کشم رنج
نتوان تن رنجور من از موی جدا کرد
هوش مصنوعی: به دلیل وابستگی شدید به تو، تحمل درد و رنجی که می‌کشم بسیار سخت است و نمی‌توانم از تو جدا شوم. آسیب‌پذیری من به خاطر این جدایی می‌افزاید.
با دیده غمدیده من اشک دمادم
آن کرد که با خانه تن سیل فنا کرد
هوش مصنوعی: چشمان غمگین من با اشک‌های مداوم، آنچنان تأثیری گذاشت که به خانه وجودم سیل نابودی وارد شد.
دوران ز گل می و خشت سر خم
بس خانه عشرت که درین دیر بنا کرد
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی به زندگی و لذت‌های آن اشاره دارد. شاعر به دورانی اشاره می‌کند که در آن شادی و خوشی در کنار عشق و می‌خواری وجود دارد. او درباره خانه‌ای صحبت می‌کند که بر پایه‌ی لذت و خوشی ساخته شده و نشان‌دهنده‌ فضای پر شور و نشاط زندگی است. در واقع، این زندگی، به نوعی به خاطر عشق و لذت‌هایش معنا پیدا کرده است.
جانی ز لبت داشت تنم وام به گردن
از گردن او تیغ تو آن وام ادا کرد
هوش مصنوعی: جان من از لب تو نشأت گرفته و تنم در برابر تو بدهکار است. آن بدهی با تیغ تو ادا شد.
تا شد به قبا سرو قد ناز تو مایل
گل اطلس فیروزه زربفت قبا کرد
هوش مصنوعی: وقتی قامت زیبای تو با آن لباس نرم و جذابش به حالت خمیدگی درآمد، گل‌های زیبا و رنگارنگ مانند ابریشم و طلا به دورش به تزیین درآمدند.
جامی که شد از سنگ ستم بر تو دعاگوی
مرغیست که از برگ گل آغاز نوا کرد
هوش مصنوعی: جامی که از سنگ ساخته شده و به خاطر ظلمی که بر تو رفته، دعای آن، پرنده‌ای است که با نغمه‌ای دل‌انگیز از گل آغاز می‌کند.