جامیشمارهٔ ۲۷۱
ساقی به شکل جام زر آمد هلال عید
می ده به فر دولت سلطان ابوسعید
قفلی که روزه بر در عیش و نشاط زد
شکل هلال عید ز زر ساختش کلید
من بعد ما و عید و می لعل و عیش نقد
نی شادمان به وعده و نی خایف از وعید
عهدی بعید شد که ز می عهد کرده ایم
نبود بعید نقص چنین عهدها به عید
عید نو است و یار نو است و بهار نو
دارد ز هر جدید دلم لذتی جدید
شد بر مزید عشرت ما از دعای شاه
بادش همیشه دولت و اقبال بر مزید
جامی شکرلبان سمرقند را شدی
از جان مرید یسرک الله ما ترید
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ساقی به شکل جام زر آمد هلال عید
می ده به فر دولت سلطان ابوسعید
هوش مصنوعی: ساقی به صورت جام طلایی چون هلال ماه درآمده و شراب را به نشانه‌ی خوشبختی و prosperity سلطان ابوسعید می‌ریزد.
قفلی که روزه بر در عیش و نشاط زد
شکل هلال عید ز زر ساختش کلید
هوش مصنوعی: قفل و کلیدی که برای شادی و لذت طرز ساخت آن شبیه به هلال ماه عید است، به تصوری از زیبایی و ارزش جشن‌ها اشاره دارد. این قفل نمایانگر محدودیت‌هایی است که در زمان‌های خاص، مانند عید، کمرنگ می‌شوند و شادی و خوشحالی را به ارمغان می‌آورند.
من بعد ما و عید و می لعل و عیش نقد
نی شادمان به وعده و نی خایف از وعید
هوش مصنوعی: من بعد از این، نه به خاطر جشن و خوشگذرانی و شراب قرمز و زندگی لذت‌بخش شاد هستم و نه از وعده‌های خوش و نه از تهدیدها و سنگینی عذاب می‌ترسم.
عهدی بعید شد که ز می عهد کرده ایم
نبود بعید نقص چنین عهدها به عید
هوش مصنوعی: در این بیت شاعر به شکستن عهد و پیمانی اشاره دارد که به دور از انتظار به وقوع پیوسته است. او به این نکته اشاره می‌کند که نقص و شکست چنین پیمانی در زمان جشن و عید به تمایل دلتنگی و ناامیدی می‌انجامد. در واقع، این بیت نمایانگر احساس نارضایتی و تلخی ناشی از عدم وفای به عهد است.
عید نو است و یار نو است و بهار نو
دارد ز هر جدید دلم لذتی جدید
هوش مصنوعی: عید تازه‌ای است و دوست جدیدی دارم و بهاری نو به وجود آمده که از هر چیز تازه‌ای در دلم احساس شادی و لذت می‌کنم.
شد بر مزید عشرت ما از دعای شاه
بادش همیشه دولت و اقبال بر مزید
هوش مصنوعی: دعای شاه باعث شده است که خوشی و شادی ما افزایش یابد و امیدواریم همیشه دولت و خوشبختی بر ما افزوده شود.
جامی شکرلبان سمرقند را شدی
از جان مرید یسرک الله ما ترید
هوش مصنوعی: در سمرقند، زیبایی و دلربایی مانند موسیقی شیرین، جان عاشقان را تسخیر کرده است، و من از این عشق و زیبایی به شدت تحت تأثیر قرار گرفته‌ام. امیدوارم که آنچه در دل دارید، به حقیقت بپیوندد.