گنجور

شمارهٔ ۱۷۱

ساقی شراب لعل بگردان بهانه چیست
تا گویمت که حاصل این کارخانه چیست
مرغان آشیان خرابات عشق را
مرغوب تر ز باده و نقل آب و دانه چیست
گر پنبه برکشی چو صراحی ز گوش هوش
دانی که سر ناله چنگ و چغانه چیست
گر پیر ما نه دوش نهان جرعه ای زده ست
در نرگسش خمار شراب شبانه چیست
ای خواجه چند نقل کرامات شیخ شهر
نقدی ز وقت خویش بیار این فسانه چیست
اول همه تو بودی و آخر همه تویی
این لاف هستی دگران در میانه چیست
جامی اگر نه زخم تو دارد به تازگی
این خون تازه رفته بر این آستانه چیست

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ساقی شراب لعل بگردان بهانه چیست
تا گویمت که حاصل این کارخانه چیست
هوش مصنوعی: ای ساقی، شراب سرخ را به گردش درآور و بگوی که دلیل این کار چیست، تا بتوانم به تو بگویم نتیجه و بهره‌ی این دنیای پر کار و تلاش چیست.
مرغان آشیان خرابات عشق را
مرغوب تر ز باده و نقل آب و دانه چیست
هوش مصنوعی: پرندگان آشیان مستی عشق را بیشتر از شراب و خوراک‌های دیگر می‌پسندند؛ این جایگاه در نظر آنها ارزشمندتر از هر چیز دیگری است.
گر پنبه برکشی چو صراحی ز گوش هوش
دانی که سر ناله چنگ و چغانه چیست
هوش مصنوعی: اگر پنبه را از گوش خود بیرون بیاوری، متوجه خواهی شد که صدای ناله چنگ و چغانه چه معنایی دارد.
گر پیر ما نه دوش نهان جرعه ای زده ست
در نرگسش خمار شراب شبانه چیست
هوش مصنوعی: اگر پیر ما در شب گذشته جرعه‌ای از شراب را در نرگسش پنهان نکرده، پس خمار و مستی شبانه چیست؟
ای خواجه چند نقل کرامات شیخ شهر
نقدی ز وقت خویش بیار این فسانه چیست
هوش مصنوعی: ای آقا، چرا مدام از کرامات و معجزات شیخ شهر صحبت می‌کنی؟ بهتر است به جای این قصه‌ها به زمان حال و واقعیات زندگی بپردازیم. این داستان‌ها چه هدفی دارند؟
اول همه تو بودی و آخر همه تویی
این لاف هستی دگران در میانه چیست
هوش مصنوعی: در ابتدا تویی و در انتها هم تویی؛ پس boast و خودبزرگ‌بینی دیگران در بین این دو چه معنایی دارد؟
جامی اگر نه زخم تو دارد به تازگی
این خون تازه رفته بر این آستانه چیست
هوش مصنوعی: اگر جامی (جام) زخمی تازه ندارد، پس این خون تازه‌ای که بر این درگاه ریخته شده، از کجا آمده است؟