گنجور

شمارهٔ ۱۳۶

خیال خال لبت تخم مزرع امل است
هوای خط تو ختم صحیفه عمل است
اگر نه رقعه قتل من آرد از تو رسول
رسول قاصد جان رقعه نامه اجل است
زکات آن لب میگون به می پرستان ده
قبول خیر محال است اگر نه در محل است
می شبانه خمار سحر نمی ارزد
خوش آن حریف که مست صبوحی ازل است
به غیر نی که شد از خود تهی نمی بینم
درین زمانه رفیقی که خالی از خلل است
حریف باده گسار و ندیم نکته گزار
صراحی می ناب و سفینه غزل است
به وصف آن گل عارض مدام جامی را
چو غنچه دفتر رنگین نهفته در بغل است

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خیال خال لبت تخم مزرع امل است
هوای خط تو ختم صحیفه عمل است
هوش مصنوعی: تصویر خال لب تو، نشانه امیدها و آرزوهاست و عشق به خط تو، آخرین صفحه زندگی من را رقم می‌زند.
اگر نه رقعه قتل من آرد از تو رسول
رسول قاصد جان رقعه نامه اجل است
هوش مصنوعی: اگر پیام بر تو نامه‌ای برای کشته‌شدن من بیاورد، آن نامه نشان مرگ من است، نه پیامی از تو.
زکات آن لب میگون به می پرستان ده
قبول خیر محال است اگر نه در محل است
هوش مصنوعی: به بوسه‌های دل‌نشین لبان زیبا، باید به عابدان و می‌نوشان احترام گذاشت. اگر این کار انجام نشود، نیکوکاری در جایی که آن لب‌ها هستند، ممکن نخواهد بود.
می شبانه خمار سحر نمی ارزد
خوش آن حریف که مست صبوحی ازل است
هوش مصنوعی: بهترین حالت این است که در میخانه، حال و هوای شب و مستی صبحگاهی را نچشانیم، چرا که خوشبخت‌تر آن کسی است که همیشه غرق در شوق و خوشی روحانی و ابتدایی است.
به غیر نی که شد از خود تهی نمی بینم
درین زمانه رفیقی که خالی از خلل است
هوش مصنوعی: در این زمانه فقط نی را می‌بینم که از خود خالی شده و دیگر هیچ دوستی را نمی‌یابم که بدون عیب و نقص باشد.
حریف باده گسار و ندیم نکته گزار
صراحی می ناب و سفینه غزل است
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به وصف دو شخصیت می‌پردازد: یکی دوست یا همدمی که به خوشی و لذت باده‌گساری می‌پردازد و دیگری کسی که به نکات زیبا و عمیق اشاره می‌کند. همچنین، شاعر از صراحی (پیاله یا ظرف شراب) و غزل به عنوان نمادهایی از شعر و هنر یاد می‌کند. این بیان نشان‌دهنده پیوند میان لذت‌های دنیایی و زیبایی‌های هنری است.
به وصف آن گل عارض مدام جامی را
چو غنچه دفتر رنگین نهفته در بغل است
هوش مصنوعی: توصیف آن گل زیبا و چهره‌اش همیشه جاری است، همچنان که جامی در آغوش خود مانند غنچه‌ای، کتابی رنگارنگ و پر از زیبایی را پنهان کرده است.