جامیشمارهٔ ۱۳۲
قدم به طرف چمن نه که سبزه نوخیز است
شکوفه در قدم دوستان درم ریز است
مده به باد گرانمایه عمر بی باده
کنون که باده فرحبخش و باد گلبیز است
سرود مجلس تو صوت عندلیب بس است
به بانگ چنگ مخور می که محتسب تیز است
به کف پیاله لعل است لاله را یعنی
پیاله گیر که از می نه وقت پرهیز است
گدای عشق چو گیرد به صدر مصطبه جای
چه جای مسند جمشید و تخت پرویز است
هوای مطرب گلچهره کن که گیسوی چنگ
به دست زهره جبینان عجب دلاویز است
مخور شراب غرور از صفای مشرب عیش
که سیل خیز حوادث کدورت انگیز است
مبین به چشم ترحم به حالم ای خواجه
که رنج و محنت عشاق راحت آمیز است
ز لطف گفته جامی همه خراسان را
فرو گرفت سخن در عراق و تبریز است
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
قدم به طرف چمن نه که سبزه نوخیز است
شکوفه در قدم دوستان درم ریز است
هوش مصنوعی: به سمت چمن برو، زیرا که سبزه تازه‌ای در حال روییدن است و گل‌ها در قدم‌های دوستان به زمین می‌ریزند.
مده به باد گرانمایه عمر بی باده
کنون که باده فرحبخش و باد گلبیز است
هوش مصنوعی: عمر گرانبهایت را به باد نسپار و هدر نده، زیرا هم اکنون زمان مناسبی است که از لذت‌ها و زیبایی‌های زندگی بهره‌مند شوی.
سرود مجلس تو صوت عندلیب بس است
به بانگ چنگ مخور می که محتسب تیز است
هوش مصنوعی: در مجلس تو، صدای خوش پرنده کافی است، پس با صدای چنگ نزن و شراب نخور، چون مراقب و نگهبان سخت‌گیری در اینجا حضور دارد.
به کف پیاله لعل است لاله را یعنی
پیاله گیر که از می نه وقت پرهیز است
هوش مصنوعی: به گل لاله نگاه کن که در پیاله‌ای از شراب قرار دارد. پس بیهوده از نوشیدن می دوری، چرا که هم‌اکنون وقت لذت و شادابی است و باید از آن بهره‌برداری کنی.
گدای عشق چو گیرد به صدر مصطبه جای
چه جای مسند جمشید و تخت پرویز است
هوش مصنوعی: زمانی که کسی عاشق باشد و در جایگاه عشق قرار گیرد، دیگر برایش مهم نیست که در چه موقعیتی قرار دارد یا چه مقامات و ثروت‌هایی در دست دیگران است. عشق بزرگ‌تر و ارزشمندتر از تمام جایگاه‌های دنیوی است.
هوای مطرب گلچهره کن که گیسوی چنگ
به دست زهره جبینان عجب دلاویز است
هوش مصنوعی: به یاد و خاطر دوستان خوش‌چهره‌ام باش و از لذت‌های زندگی غافل نشو، چرا که چهره‌های زیبا و گیسوان دلربا واقعاً جذاب و دلنشین هستند.
مخور شراب غرور از صفای مشرب عیش
که سیل خیز حوادث کدورت انگیز است
هوش مصنوعی: شراب غرور را نخور، زیرا خوشی‌ها و لذت‌ها به ظاهر زیبا هستند، اما مانند طغیانی از حوادث ناگوار، باعث دل‌شکستگی و تلخی می‌شوند.
مبین به چشم ترحم به حالم ای خواجه
که رنج و محنت عشاق راحت آمیز است
هوش مصنوعی: ای آقای من، به حالت با چشم ترحم نگاه نکن، زیرا رنج و زحمت عاشقان در واقع با آرامش و راحتی در هم آمیخته است.
ز لطف گفته جامی همه خراسان را
فرو گرفت سخن در عراق و تبریز است
هوش مصنوعی: به سبب محبت و لطفی که در کلام جامی وجود دارد، تمام خراسان تحت تأثیر آن قرار گرفته است، در حالی که سخن او در مورد عراق و تبریز است.