بخش ۱۷
میشی از جویی بجست، دنبه وی بالا افتاد. بز بخندید که عورت تو را دیدم! میش روی باز پس کرد که ای بی انصاف من سالها عورت تو را برهنه دیدم و هرگز نخندیدم و طعن تو نپسندیدم تو پس از عمری که یک بار مرا چنین دیده ای چه سرزنش من پیچیده ای؟
چون لئیمی با هزاران عیب و عار
روز و شب با خلق عالم آشکار
بیند اندک عیبی از صاحب کرم
برنیارد جز به طعن و لعن دم
آن به عیب این شود یکسر زبان
این به ذکر او نیالاید دهان
بخش ۱۶: شتری مهارکشان در صحرایی چرید، موشی به او رسید، وی را بی خداوند دید حرصش بر آن داشت که مهارش گرفته به خانه خود روان شد شتر نیز از آنجا که فطرت او مفطور بر انقیاد است و جبلت او مجبول بر عدم مخالفت و عناد، با او موافقت کرد.بخش ۱۸: گاوی بر گله خود سالار بود و در میانه گاوان به قوت سرو نامدار. چون گرگ بر ایشان زور آوردی آفت وی را به زخم سرو از ایشان دور کردی، نگاه دست حادثه بر وی شکست آورد سروی وی را آفتی رسید. بعد از آن چون گرگ را بدیدی در پناه گاوان دیگر خزیدی. سبب آن را از او سؤال کردند در جواب گفت:
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
میشی از جویی بجست، دنبه وی بالا افتاد. بز بخندید که عورت تو را دیدم! میش روی باز پس کرد که ای بی انصاف من سالها عورت تو را برهنه دیدم و هرگز نخندیدم و طعن تو نپسندیدم تو پس از عمری که یک بار مرا چنین دیده ای چه سرزنش من پیچیده ای؟
هوش مصنوعی: یک میش از جویی عبور میکند و دنبهاش بالاتر میافتد. بز میخندد و میگوید که من عورت تو را دیدم! میش با کمتوجهی پاسخ میدهد که ای بیانصاف! من سالها عورت تو را برهنه دیدم و هرگز به تو نخندیدم و شهرتم را نپسندیدم. حالا که بعد از سالها یکبار تو من را چنین دیدهای، چرا اینگونه به من خرده میگیری؟
چون لئیمی با هزاران عیب و عار
روز و شب با خلق عالم آشکار
هوش مصنوعی: مثل کسی که هزاران عیب و نقص دارد، همیشه در کنار مردم و در جامعه حضور دارد و خود را به نمایش میگذارد.
بیند اندک عیبی از صاحب کرم
برنیارد جز به طعن و لعن دم
هوش مصنوعی: اگر شخصی با کمالات و فضل، حتی کوچکترین عیب یا نقصی داشته باشد، دیگران نمیتوانند به جز بدگویی و انتقاد از او، واکنشی نشان دهند.
آن به عیب این شود یکسر زبان
این به ذکر او نیالاید دهان
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که وقتی از صفات و عیوب یک نفر صحبت میشود، به نوعی زبان به انتقاد و عیبجویی کشیده میشود و در عوض، اگر بخواهیم از خوبیها و نکات مثبت او بگوییم، دهانمان به ذکر و تحسین او باز میشود. به بیان دیگر، زبان در مورد عیوب، به انتقاد میپردازد، اما در ذکر خوبیها و فضایل، غنای بیشتری دارد.