جامیبخش ۱۳ - ادیب صابر ترمذی
ادیب صابر ترمذی - رحمة الله علیه، وی شاعری فصیح و فاضلی لبیب بوده و اشعار وی را لطافتی کامل و ملاحتی تمام حاصل است، و افاضل به تقدم وی معترفند چنان که انوری وی را بر خود ترجیح نهاده آنجا که در قطعه ای تعداد کمالات خود می کند و در آن می گوید:
این همه بگذار با شعر مجرد آمدم
چون سنایی هستم آخر گر نه همچون صابرم
و از جمله سخنان وی است این چند بیت:
ای روی تو چون خلد و لب تو چو سلسبیل
بر خلد و سلسبیل تو جان و دلم سبیل
در طاعت هوای تو آمد دلم از آنک
از طاعت است یافتن خلد و سلسبیل
ناهید پیش طلعت تو کی دهد فروغ
خورشید نزد خدمت تو کی بود جمیل
بغداد حسن و مصر جمالی و چشم من
بغداد را چو دجله بود مصر را چو نیل
از بار رنج هجر تو قدم شده کمان
وز زخم دست عشق تو خدم شده چو نیل
و از جمله اشعار وی است این قطعه:
دوات ای پسر آلت دولت است
بدو دولت تند را رام کن
چو خواهی که دولت کنی از دوات
الف را ز پیوند تا لام کن
بخش ۱۲ - عبدالواسع جبلی: عبدالواسع جبلی - رحمة الله علیه، وی فاضل کامل و شاعری ماهر بوده به هر دو زبان تازی و فارسی سخن گفته و اتفاق است که هیچ کس از عهده جواب قصیده مشهور وی که مطلعش این است چنانچه می باید بیرون نیامده است:بخش ۱۴ - انوری: انوری - رحمة الله تعالی، حکیمی کامل و فصیحی فاضل بود، و حسن شعر و لطف نظم شمه ایست از علو حال او و خالی است از جمال کمال او سخنان او مشهور است و دیوان او مسطور و از لطایف اشعار وی یک قطعه که مشعر است به نصیحت شعرا نوشته می شود:
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ادیب صابر ترمذی - رحمة الله علیه، وی شاعری فصیح و فاضلی لبیب بوده و اشعار وی را لطافتی کامل و ملاحتی تمام حاصل است، و افاضل به تقدم وی معترفند چنان که انوری وی را بر خود ترجیح نهاده آنجا که در قطعه ای تعداد کمالات خود می کند و در آن می گوید:
هوش مصنوعی: ادیب صابر ترمذی، رحمت خدا بر او، شاعری زبردست و فصیح بوده است که اشعارش دارای لطافت و زیبایی خاصی است. بسیاری از بزرگان به برتری او اعتراف کرده‌اند و حتی انوری، شاعر معروف، او را بر خود برتر دانسته و در یکی از اشعارش به توصیف کمالات خود پرداخته است.
این همه بگذار با شعر مجرد آمدم
چون سنایی هستم آخر گر نه همچون صابرم
هوش مصنوعی: من به تنهایی و بدون تعلق به دنیا با شعر آمده‌ام، زیرا همانند سنایی هستم، و اگر غیر از این باشد، شبیه صابر خواهم بود.
و از جمله سخنان وی است این چند بیت:
هوش مصنوعی: او در سخنانش به این نکته‌ها اشاره کرده است:
ای روی تو چون خلد و لب تو چو سلسبیل
بر خلد و سلسبیل تو جان و دلم سبیل
هوش مصنوعی: چهره‌ات مانند بهشت و لب‌هایت همچون نهر آب هستند، و جان و دل من تحت تأثیر زیبایی توست.
در طاعت هوای تو آمد دلم از آنک
از طاعت است یافتن خلد و سلسبیل
هوش مصنوعی: دل من به خاطر عشق و ارادت به تو در پی انجام وظیفه‌ام است، زیرا از این طریق به بهشت و آب‌های زلال دست پیدا می‌کنم.
ناهید پیش طلعت تو کی دهد فروغ
خورشید نزد خدمت تو کی بود جمیل
هوش مصنوعی: در برابر چهره تو، ناهید (سیاره زهره) چگونه می‌تواند نورافشانی کند؟ و در کنار تو، زیبایی چه کسی معنا پیدا می‌کند؟
بغداد حسن و مصر جمالی و چشم من
بغداد را چو دجله بود مصر را چو نیل
هوش مصنوعی: بغداد زیبا و مصر دلکش هستند، اما چشمان من مانند دجله بغداد را می‌بیند و مصر را همچون نیل.
از بار رنج هجر تو قدم شده کمان
وز زخم دست عشق تو خدم شده چو نیل
هوش مصنوعی: از شدت درد دوری تو، وضعیت من مانند کمان خمیدگی پیدا کرده و از زخم عشق تو، حالتی شبیه به نیل دارم.
دوات ای پسر آلت دولت است
بدو دولت تند را رام کن
هوش مصنوعی: دوات، ای پسر، ابزاری است که نشان‌دهنده قدرت و حکومت است؛ بنابراین برای دستیابی به موفقیت و تسلط بر امور، باید از آن به درستی استفاده کنی و با تلاش و پشتکار، شرایط را به نفع خود تغییر دهی.
چو خواهی که دولت کنی از دوات
الف را ز پیوند تا لام کن
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی به موفقیت برسی، ابتدا باید به آغاز کار توجه کنی و از ارتباط و هماهنگی در مسیر خود بهره‌برداری کنی.