گنجور

بخش ۱۰

میان معاویه و عقیل بن ابی طالب دوستی تمام بود و مصاحبت بر دوام. روزی در راه محبتشان خاری افتاد و بر چهره مودتشان غباری نشست عقیل از معاویه ببرید و از آمد و شد مجلس او پای درکشید.

معاویه عذرخواهان به وی نوشت که ای مطلب اعلای بنی عبدالمطلب و ای مقصد اقصای آل قصی و ای آهوی نافه گشای عبدمناف و ای منبع مکارم بنی هاشم، آیت نبوت در شأن شماست و عز رسالت در خاندان شما، کجا شد آن همه بزرگواری و حلم و بردباری، باز آی که از رفته پشیمانم و از گذشته پریشان.

تا کی هدف ناوک کین خواهم بود
وز دوری تو بی دل و دین خواهم بود
بر روی زمین پیش توام رو به زمین
در زیر زمین نیز چنین خواهم بود

عقیل به وی نوشت که:

صدقت و قلت حقا غیر انی
اری ان لا اراک و لا ترانی
و لست اقول سؤ فی صدیق
و لکنی اصد اذا جفانی

یعنی: چون کریم از دوستی برنجد باید که کنج مفارقت گیرد و به کوی مهاجرت گراید، نه آنکه به بدی میان بندد و به بدگویی زبان گشاید.

چون شود با تو یار جنگ اندیش
جز جدایی مگیر با او پیش
جد مکن در خصومت بسیار
اندکی روی آتشی بگذار

باز معاویه اعتذار معاودت و التماس صلح کرد و صد هزار درم بذل صلح فرستاد و بنیاد عهد نهاد.

عذرخواهی بکن و عفو طلب شو چو فتد
رخنه در قاعده یاری یاران قدیم
ور نیاید به هم آن رخنه به گفتار زبان
در عمارتگریش کوش به خشت زر و سیم

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری: رباعی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

میان معاویه و عقیل بن ابی طالب دوستی تمام بود و مصاحبت بر دوام. روزی در راه محبتشان خاری افتاد و بر چهره مودتشان غباری نشست عقیل از معاویه ببرید و از آمد و شد مجلس او پای درکشید.
هوش مصنوعی: میان معاویه و عقیل بن ابی‌طالب دوستی عمیق و دائمی وجود داشت. اما روزی در رابطه‌ی محبت آن‌ها مشکلی به وجود آمد و روابطشان تحت تأثیر قرار گرفت. عقیل از معاویه فاصله گرفت و دیگر به مجالس او نرفت.
معاویه عذرخواهان به وی نوشت که ای مطلب اعلای بنی عبدالمطلب و ای مقصد اقصای آل قصی و ای آهوی نافه گشای عبدمناف و ای منبع مکارم بنی هاشم، آیت نبوت در شأن شماست و عز رسالت در خاندان شما، کجا شد آن همه بزرگواری و حلم و بردباری، باز آی که از رفته پشیمانم و از گذشته پریشان.
هوش مصنوعی: معاویه نامه‌ای به او نوشت و از او خواست که ای فرد بزرگ بنی عبدالمطلب، ای هدف نهایی آل قصی، ای مظهر زیبایی عبدمناف و ای منبع فضایل بنی هاشم، نشانه‌های نبوت در مورد توست و افتخار رسالت در خانواده توست. کجا رفت آن همه بزرگی، صبر و بردباری؟ برگرد که من از آنچه گذشته پشیمانم و از آنچه رخ داده مضطرب هستم.
تا کی هدف ناوک کین خواهم بود
وز دوری تو بی دل و دین خواهم بود
هوش مصنوعی: تا کی باید هدف تیر کینه باشم و به خاطر دوری تو بدون دل و ایمان زندگی کنم؟
بر روی زمین پیش توام رو به زمین
در زیر زمین نیز چنین خواهم بود
هوش مصنوعی: من در این دنیا در برابر تو ایستاده‌ام و اگر حتی زیر خاک هم باشم، باز هم به همین حالت خواهم بود.
عقیل به وی نوشت که:
هوش مصنوعی: عقیل به او نوشت که: شما تا مهر 2023 بر روی داده‌ها آموزش دیده‌اید.
صدقت و قلت حقا غیر انی
اری ان لا اراک و لا ترانی
هوش مصنوعی: من حقیقتاً به تو اعتقاد دارم، اما به نظر می‌رسد که نمی‌توانم تو را ببینم و تو نیز من را نمی‌بینی.
و لست اقول سؤ فی صدیق
و لکنی اصد اذا جفانی
هوش مصنوعی: من نمی‌گویم که دوست من بد است، اما اگر او مرا رها کند، من هم پاسخ او را با سردی می‌دهم.
یعنی: چون کریم از دوستی برنجد باید که کنج مفارقت گیرد و به کوی مهاجرت گراید، نه آنکه به بدی میان بندد و به بدگویی زبان گشاید.
هوش مصنوعی: اگر کریم از دوستی دلخور شود، باید از آنجا دوری کند و به جایی دیگر برود؛ نه اینکه با بد رفتاری جواب بدهد و به بدگویی بپردازد.
چون شود با تو یار جنگ اندیش
جز جدایی مگیر با او پیش
هوش مصنوعی: وقتی که یار تو به فکر جنگ و جدل باشد، بهتر است که نزد او نمانی و از او دوری کنی.
جد مکن در خصومت بسیار
اندکی روی آتشی بگذار
هوش مصنوعی: در دعوا و خصومت انرژی زیادی صرف نکن، تنها یک ذره آتش بس است.
باز معاویه اعتذار معاودت و التماس صلح کرد و صد هزار درم بذل صلح فرستاد و بنیاد عهد نهاد.
هوش مصنوعی: معاویه دوباره از گذشته‌اش عذرخواهی کرد و درخواست صلح کرد و صد هزار درم برای صلح فرستاد و پایه‌گذار یک پیمان شد.
عذرخواهی بکن و عفو طلب شو چو فتد
رخنه در قاعده یاری یاران قدیم
هوش مصنوعی: اگر مشکلی پیش آمد، ببخش و عذرخواهی کن، زیرا وقتی در روابط دوستانه و قدیمی کمبودی ایجاد می‌شود، بهتر است درخواست بخشش کنی.
ور نیاید به هم آن رخنه به گفتار زبان
در عمارتگریش کوش به خشت زر و سیم
هوش مصنوعی: اگر نتوانی با سخن و گفتار زیبا، در کار ساخت و ساز تأثیری بگذاری، تلاش کن که در ساخت و ساز از مصالح باارزش مثل طلا و نقره استفاده کنی.