گنجور

بخش ۳۹ - مناجات در اشارت به آنکه حقیقت ورع اعراض است از ماسوی الله و طلب تحقیق به مقام زهد

ای به خود خوانده ورع وزران را
رغم بر حرص و طمع لرزان را
دید غیر تو حرام است حرام
ورع از ترک حرام است تمام
نیست اهل ورع آن مانده ز راه
کش به غیر تو کند دیده نگاه
هر که از غیر تو شد بیگانه
ورع اینست و دگر افسانه
هر درختی که نه بارش ورع است
رسته از دانه حرص و طمع است
میوه ور کن ز ورع جامی را
ببر از میوه وی خامی را
غره دولت او سلخ مکن
طعم آن میوه بر او تلخ مکن
بر وی آن میوه چنان شیرین دار
که شود در دو جهان شیرین کار
از دلش رغبت دنیا کم کن
زان اساس ورعش محکم کن
سازش از مال جهان مایل زهد
تاکشد رخت به سر منزل زهد

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای به خود خوانده ورع وزران را
رغم بر حرص و طمع لرزان را
هوش مصنوعی: ای کسی که به خود اخلاق پسندیده را آموخته‌ای، نگران حرص و طمع مدام دیگران نباش.
دید غیر تو حرام است حرام
ورع از ترک حرام است تمام
هوش مصنوعی: دیدن غیر از تو جایز نیست و ترک حرام، خود راهی است برای ترک گناه.
نیست اهل ورع آن مانده ز راه
کش به غیر تو کند دیده نگاه
هوش مصنوعی: کسی که اهل تقوا نیست، از مسیر راست منحرف شده و توجه‌اش به جز تو به چیز دیگری جلب می‌شود.
هر که از غیر تو شد بیگانه
ورع اینست و دگر افسانه
هوش مصنوعی: هر کسی که از تو دور شود، در واقع به دنیای متفاوتی پا گذاشته است و این همان موضوعی است که باعث می‌شود داستان‌ها و روایت‌های مختلفی شکل بگیرد.
هر درختی که نه بارش ورع است
رسته از دانه حرص و طمع است
هوش مصنوعی: هر درختی که میوه‌اش نشان‌دهنده‌ی پرهیزکاری و تقوا نباشد، از دانه‌ای که ناشی از حرص و طمع است، رشد کرده است.
میوه ور کن ز ورع جامی را
ببر از میوه وی خامی را
هوش مصنوعی: میوه را بچین و از درخت بیاور، و از میوه‌ی نارس و خام دوری کن.
غره دولت او سلخ مکن
طعم آن میوه بر او تلخ مکن
هوش مصنوعی: به خاطر خوشی و موفقیت او، فرصت را از دست نده و طعم تلخ زندگی را بر او نچشان.
بر وی آن میوه چنان شیرین دار
که شود در دو جهان شیرین کار
هوش مصنوعی: میوه‌ای که در اختیار او قرار می‌دهی باید به قدری شیرین باشد که در هر دو جهان، کارهایش شیرین و خوشایند شود.
از دلش رغبت دنیا کم کن
زان اساس ورعش محکم کن
هوش مصنوعی: از دل او علاقه‌مندی به دنیا را کم کن و بنیاد تقوا را در او قوی‌تر کن.
سازش از مال جهان مایل زهد
تاکشد رخت به سر منزل زهد
هوش مصنوعی: با توجه به نگرش به زهد و دنیا، می‌توان گفت که انسان باید به زندگی مادی و دنیا وابسته نباشد و با دل‌سوزی و زهد، به سمت هدف‌های روحانی و معنوی حرکت کند. در این مسیر، زهد و دوری از دنیا می‌تواند او را به مقصد نهایی برساند.