گنجور

بخش ۱۲۹ - مناجات در انتقال به خاتمه

ای به لطف انجمن جان آرای
تیغ مهرت چمن دل پیرای
دست جودت ز ازل نخل نشان
تا ابد بر سر ما نخل فشان
گرچه از خار ستم بینا نیم
زیر نخل تو رطب چینانیم
در رطب ریزیت از نحل کرم
گر کشد خار ستم تیغ چه غم
کلک جامیت ز نخلت شاخی
ریخته تازه رطب گستاخی
نسزد زین رطب شهد آمیز
کار محرور حسد جز پرهیز
آن زمان کش رود این کلک ز دست
یابد این شاخ رطب ریز شکست
چشم دارد که به جای رطبش
شهد ریزی ز شهادت به لبش
وان نفس کش ببرد عرق حیات
تیغ ان اجل الله لآت
کنی از همت رحمت املش
ختم بر خیر کتاب اجلش

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای به لطف انجمن جان آرای
تیغ مهرت چمن دل پیرای
هوش مصنوعی: تو با محبت و زیبایی خود، جان را زنده می‌کنی و دل را مانند گلی در باغ چمن می‌آرایی.
دست جودت ز ازل نخل نشان
تا ابد بر سر ما نخل فشان
هوش مصنوعی: دست سخاوت تو از ابتدا مانند درخت خرما بر سر ما سایه می‌افکند و تا ابد هم این سایه باقی خواهد ماند.
گرچه از خار ستم بینا نیم
زیر نخل تو رطب چینانیم
هوش مصنوعی: هرچند که در سایه‌ی ستم و دشواری‌ها قرار داریم، اما در زیر درخت تو می‌چینیم و از میوه‌های شیرین لذت میبریم.
در رطب ریزیت از نحل کرم
گر کشد خار ستم تیغ چه غم
هوش مصنوعی: اگر به خوشی‌های زندگی مشغول شوی و زیبایی‌ها را در نظر بگیری، اگر هم در مسیرت مشکلات و دارایى‌هایی زشت و دردناکی پیش بیاید، نباید نگران باشی.
کلک جامیت ز نخلت شاخی
ریخته تازه رطب گستاخی
هوش مصنوعی: شاخه‌ای از درخت نخل تو، میوه‌ای تازه و شیرین را به زمین انداخته است که نشان‌دهنده جوانی و شادی است.
نسزد زین رطب شهد آمیز
کار محرور حسد جز پرهیز
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که زندگی در شرایط سخت و تحمل گرما نمی‌تواند با حسد و کینه‌ورزی توجیه شود و تنها راه مقابله با این احساسات منفی، پرهیز از آن‌هاست. در واقع، وقتی که در وضعیت دشواری قرار داریم، باید به جای حسادت، از خودمان مراقبت کنیم و به رفتارهای مثبت روی بیاوریم.
آن زمان کش رود این کلک ز دست
یابد این شاخ رطب ریز شکست
هوش مصنوعی: زمانی خواهد رسید که این قلم از دست برود و این میوه شیرین و خوشمزه را که به مانند رطب است، به راحتی از شاخه اش بچینم.
چشم دارد که به جای رطبش
شهد ریزی ز شهادت به لبش
هوش مصنوعی: این متن به زیبایی توصیف می‌کند که چشم‌ها به جای میوه شیرین، گویی از طعم گوارای شهادت سیراب شده‌اند. به نوعی، به احساسات عمیق و نابی اشاره دارد که از تجربه‌ یا حالت خاصی ناشی می‌شود.
وان نفس کش ببرد عرق حیات
تیغ ان اجل الله لآت
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که نفس کشیدن و زندگی کردن، به طور مداوم به ما انرژی و حیات می‌دهد، اما در عین حال، مرگ حتمی و غیرقابل اجتناب است و به زودی به سراغ ما خواهد آمد. زندگی و مرگ دو بخش جدایی‌ناپذیر از وجود انسان هستند.
کنی از همت رحمت املش
ختم بر خیر کتاب اجلش
هوش مصنوعی: با تلاشت و آرزوهای نیک، سرانجام عمرت به خیر و نیکی پایان می‌یابد.