گنجور

بخش ۱۲۰ - مناجات در انتقال از نصیحت رعایا به وصیت فرزند

ای ز تو اهل نظر تیز بصر
کارت از قاعده عدل بدر
غایت کار تو نتوان دانست
کنه اسرار تو نتوان دانست
بس که پختیم درین نکته هوس
اینقدر شد ز تو دانسته و بس
کانچه آید ز درت در همه باب
عین حکمت بود و محض صواب
وجه آن لیک معین نشود
جز به تعیین تو روشن نشود
پایه تیره دلان پست ز توست
هر کجا روشنیی هست ز توست
روشنی بخش دل جامی را
گل نشان آب و گل جامی را
زان دلش شمع منور گردان
زین دمش غالیه پرور گردان
تا ازان نور هدایت ریزد
یا ازین عطر عنایت بیزد
بر حریفان پسندیده خویش
خاصه بر مردمک دیده خویش

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای ز تو اهل نظر تیز بصر
کارت از قاعده عدل بدر
هوش مصنوعی: ای کسی که دیدت تیز و نافذ است، از مدار انصاف دور شده‌ای.
غایت کار تو نتوان دانست
کنه اسرار تو نتوان دانست
هوش مصنوعی: نتوان فهمید که هدف نهایی کار تو چیست و رازهای درونت قابل درک نیست.
بس که پختیم درین نکته هوس
اینقدر شد ز تو دانسته و بس
هوش مصنوعی: ما آنقدر در این موضوع فکر کردیم و به آن عادت کردیم که تنها به آگاهی از وجود تو بسنده کردیم.
کانچه آید ز درت در همه باب
عین حکمت بود و محض صواب
هوش مصنوعی: هر چیزی که از در خانه‌ات وارد می‌شود، تماماً حکمت و درست است.
وجه آن لیک معین نشود
جز به تعیین تو روشن نشود
هوش مصنوعی: تنها با مشخص کردن توست که آن وجه خود را نشان می‌دهد و بدون تو، هیچ روشنایی‌ای برای آن وجود ندارد.
پایه تیره دلان پست ز توست
هر کجا روشنیی هست ز توست
هوش مصنوعی: حسرت و ناامیدی در دل‌های تیره و تار به خاطر توست و هر کجا که نوری وجود دارد، باز هم از تو نشأت می‌گیرد.
روشنی بخش دل جامی را
گل نشان آب و گل جامی را
هوش مصنوعی: گل زیبا و شگفت انگیز، روشنی و نشاطی به دل می‌بخشد و زیبایی آن، نمایانگر شکوه و لطافت در فضای زندگی است.
زان دلش شمع منور گردان
زین دمش غالیه پرور گردان
هوش مصنوعی: از دل او شمعی روشن بساز و با نفس او عطر و خوشبو سازی.
تا ازان نور هدایت ریزد
یا ازین عطر عنایت بیزد
هوش مصنوعی: فرمان آسمانی باعث می‌شود تا نور هدایت بر ما بتابد یا بویی از عطوفت و محبت الهی بپراکند.
بر حریفان پسندیده خویش
خاصه بر مردمک دیده خویش
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که فرد به طور خاص به کسی که برای او عزیز و دوست‌داشتنی است، توجه و ارزش قائل است، به ویژه به چشمان آن شخص. اشاره دارد به اهمیت و محبت نسبت به کسانی که جایگاه خاصی در زندگی ما دارند.