گنجور

بخش ۱۴ - حکایت آن پاره دوز به خرقه پاره دوزی اسباب معیشت اندوز که هر میوه تازه که رسیدی از آن مقداری خریدی و پیش عیال و اطفال خود بردی و با ایشان خوردی و گفتی به این خرسند باشید و چهره همت خود را به اندیشه زیادت نخراشید که طعم این میوه همه سال جز این نیست و مرا استطاعت خریدن بیش ازین نی

پاره‌دوزی بود در اقصای ری
مطمئن بر پاره‌دوزی رایِ وی
با خمیده پشتی از بار عیال
داشت مشتی طفلکان خردسال
بود بر دلق معاش خویشتن
روز و شب از پاره‌دوزی وصله‌زن
چون رسیدی میوه‌های سال نو
خاطرش بودی به هر میوه گرو
سوی اهل خود به صد گونه حیل
آمدی هم جیب ازان پر هم بغل
پیش ایشان ریختی آن را دلیر
تا بخوردندی همه زان میوه سیر
بعد ازان گفتی که ای افتادگان
بر فراش محنت و غم زادگان
گر فتد صد بار ازین میوه به چنگ
جمله را اینست طعم و بوی و رنگ
ترک آز و آرزومندی کنید
طبع را مایل به خرسندی کنید
من چو خاکم زیر پای فقر پست
بیش ازینم برنمی آید ز دست

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

پاره‌دوزی بود در اقصای ری
مطمئن بر پاره‌دوزی رایِ وی
هوش مصنوعی: در دوردست‌های ری، شخصی به مهارت پاره‌دوزی مشغول بود و به توانایی خود در این کار اطمینان داشت.
با خمیده پشتی از بار عیال
داشت مشتی طفلکان خردسال
هوش مصنوعی: با کمر خمیده به خاطر مسئولیت‌های خانوادگی، مردی که چندین کودک کوچک را در کنار خود دارد.
بود بر دلق معاش خویشتن
روز و شب از پاره‌دوزی وصله‌زن
هوش مصنوعی: او طی روز و شب، با تعمیر و وصله کردن لباس خود، به زندگی و نیازهایش می‌پردازد.
چون رسیدی میوه‌های سال نو
خاطرش بودی به هر میوه گرو
هوش مصنوعی: به محض اینکه به میوه‌های سال جدید رسیدی، خاطر تو به هر میوه‌ای معطوف شد.
سوی اهل خود به صد گونه حیل
آمدی هم جیب ازان پر هم بغل
هوش مصنوعی: تو با نیرنگ‌های گوناگون به سوی دوستانت آمدی، در جیب‌ات چیزی داری و در آغوش‌ات هم.
پیش ایشان ریختی آن را دلیر
تا بخوردندی همه زان میوه سیر
هوش مصنوعی: تو آن میوه را به دلیران تقدیم کردی تا همه از آن سیراب شوند و بهره‌مند گردند.
بعد ازان گفتی که ای افتادگان
بر فراش محنت و غم زادگان
هوش مصنوعی: سپس گفتی که ای افرادی که در زیر بار مشکلات و دردها به سر می‌برید، شما که زاده‌ی ناملایمات هستید.
گر فتد صد بار ازین میوه به چنگ
جمله را اینست طعم و بوی و رنگ
هوش مصنوعی: اگر صد بار هم از این میوه بچشیم، همه را همین طعم و بو و رنگ خواهد بود.
ترک آز و آرزومندی کنید
طبع را مایل به خرسندی کنید
هوش مصنوعی: از خواسته‌ها و آرزوهای خود دست بردارید و سعی کنید که روحیه‌تان را به سوی شادابی و خوشبختی هدایت کنید.
من چو خاکم زیر پای فقر پست
بیش ازینم برنمی آید ز دست
هوش مصنوعی: من مثل خاک زیر پای فقر هستم و از این وضعیت بیشتر از این نمی‌توانم تحمل کنم یا کاری از دستم برمی‌آید.