گنجور

بخش ۹۰ - اشارة حرفیة الی الالف

«الف » اسم پیشتر از «با»
بود بسیار ظاهر و پیدا
«بی » چو آمد پدید الف در بسم
مختفی گشت همچو جان در جسم
بود پیش از وجود خلق جهان
سر وحدت چنانکه بود عیان
حکم کثرت چو یافت وصف ظهور
سر وحدت شد اندر آن مستور
نور وحدت ز کثرت ظاهر
گرچه بس ظاهر است و بس قاهر
لیک شیطان به مکر و زرق و حیل
پوشد آن را ز دیده احول
اینست آن سر که سایلی آگه
از نبی در حروف بسم الله
چون ز نا بودن «الف » پرسید
گفت شیطانش از میان دزدیدن

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

«الف » اسم پیشتر از «با»
بود بسیار ظاهر و پیدا
هوش مصنوعی: «الف» نامی بود که قبل از «با» وجود داشت و بسیار روشن و واضح بود.
«بی » چو آمد پدید الف در بسم
مختفی گشت همچو جان در جسم
هوش مصنوعی: وقتی که حرف «بی» (بیدون) ظاهر می‌شود، حرف «الف» در کلمه «بسم» به صورت پنهان در می‌آید، مانند اینکه جان در جسم وجود دارد اما قابل رؤیت نیست.
بود پیش از وجود خلق جهان
سر وحدت چنانکه بود عیان
هوش مصنوعی: پیش از اینکه جهان و موجودات خلقت پیدا شوند، وجود یکتایی و یکی بودن به وضوح وجود داشت.
حکم کثرت چو یافت وصف ظهور
سر وحدت شد اندر آن مستور
هوش مصنوعی: زمانی که تعدد و کثرت به وجود آید، خصوصیات و نشانه‌های ظهور اصل واحد در آن پنهان می‌شود.
نور وحدت ز کثرت ظاهر
گرچه بس ظاهر است و بس قاهر
هوش مصنوعی: نور یکپارچگی از تنوع و کثرت نمود پیدا می‌کند، هرچند که این تنوع به خوبی نمایان است و قدرت خود را نشان می‌دهد.
لیک شیطان به مکر و زرق و حیل
پوشد آن را ز دیده احول
هوش مصنوعی: اما شیطان با حقه‌ها و فریب‌هایش آن را از چشم‌های کور پنهان می‌کند.
اینست آن سر که سایلی آگه
از نبی در حروف بسم الله
هوش مصنوعی: این سر، همان است که کسی که به آگاهی از پیامبر، در حروف بسم الله جلوه‌گر شده است.
چون ز نا بودن «الف » پرسید
گفت شیطانش از میان دزدیدن
هوش مصنوعی: وقتی از نبود "الف" سوال کردند، شیطان گفت که او را از میان دزدی برده است.