جامیبخش ۶۳ - در بیان آنکه تسبیح موجودات به لسان حال می باشد چنانکه گذشت و ارباب کشف و نظر در آن متفقند و به زبان مقال نیز می باشد چنانکه اصحاب کشف و عیان بدان قایلند و در احادیث نیز واقع است
حمد تسبیح حق بدین قانون
که رسانیده شد به عرض اکنون
به لسان دلالت آمد و حال
نه به ترتیب لفظ و حرف و مقال
وین به سمع خرد شود مدرک
واندر این نیست هیچ کس را شک
لیک ارباب کشف و اهل عیان
در جماد و نبات و هر حیوان
نطق دیگر همی کنند اثبات
در جمیع مواطن و اوقات
همه مستند زنده و گویا
خالق خویش را به جان جویا
حمد و تسبیح حق همی گویند
راه قرب و رضا همی پویند
تیزگوشان که سمعشان مبدل
شد به سمع دگر ز نور ازل
حمد و تسبیح شان همی شنوند
گرچه اهل نظر نمی‌گروند
مرتضی گفت با رسول خدا
رفتم از مکه جانب صحرا
هیچ سنگ و درخت نامد پیش
که نگفتی سلام بی کم و بیش
ابن مسعود گفت وقت طعام
می شنیدیم از طعام کلام
به زبان فصیح و لفظ صریح
خوش همی گفت بهر حق تسبیح
بخش ۶۲ - در بیان آنکه در جهت بودن حق سبحانه و تعالی به اعتبار تنزل است به مرتبه جسم و جسمانیات و الا من حیث هو مبراست از جمیع امکنه و جهات: چون نه جسم است حق نه جسمانیبخش ۶۴ - در بیان معنی کلام و بیان مراتب و اقسام آن و بیان آنکه کدام قدیم است و کدام حادث و بیان آنکه کلام جمادات و نباتات از کدام قبیل است: گرچه آمد بسیط اصل کلام
اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
حمد تسبیح حق بدین قانون
که رسانیده شد به عرض اکنون
هوش مصنوعی: ستایش و تسبیح خداوند طبق قانونی انجام می‌شود که به حال حاضر انتقال یافته است.
به لسان دلالت آمد و حال
نه به ترتیب لفظ و حرف و مقال
هوش مصنوعی: پیام و مفهوم به گونه‌ای بیان شد که ترتیب واژه‌ها و جملات اهمیتی ندارد.
وین به سمع خرد شود مدرک
واندر این نیست هیچ کس را شک
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که این موضوع به طور منطقی و عقلانی قابل درک است و هیچ کسی نمی‌تواند در صحت آن تردید کند.
لیک ارباب کشف و اهل عیان
در جماد و نبات و هر حیوان
هوش مصنوعی: اما کسانی که به حقیقت‌های عمیق و ستودنی دست یافته‌اند، در جانداران، گیاهان و حتی اجسام بی‌جان نیز می‌توانند نشانه‌هایی از وجود و حکمت الهی را ببینند.
نطق دیگر همی کنند اثبات
در جمیع مواطن و اوقات
هوش مصنوعی: در هر زمان و مکان، سخنانی دیگر برای تأیید و تصدیق وجود دارند.
همه مستند زنده و گویا
خالق خویش را به جان جویا
هوش مصنوعی: تمام موجودات زنده و حتی اشیاء به نوعی نشانه‌ای از خالق خود هستند و به جستجوی عمق وجود و معنای زندگی پرداخته‌اند.
حمد و تسبیح حق همی گویند
راه قرب و رضا همی پویند
هوش مصنوعی: ستایش و ت glorificasi خداوند به زبان‌ها جاری است و بندگان او به دنبال نزدیک شدن به مقام او و جلب رضایتش هستند.
تیزگوشان که سمعشان مبدل
شد به سمع دگر ز نور ازل
هوش مصنوعی: گوش‌های تیز و هوشمند، که شنوایی‌شان به نوعی دیگر تبدیل شده است، از نوری که از آغاز وجود آمده، بهره‌مند شده‌اند.
حمد و تسبیح شان همی شنوند
گرچه اهل نظر نمی‌گروند
هوش مصنوعی: آنها در حال ستایش و تسبیح خداوند هستند، هرچند که برخی از اهل نظر و اندیشه به آن توجهی نمی‌کنند.
مرتضی گفت با رسول خدا
رفتم از مکه جانب صحرا
هوش مصنوعی: مرتضی گفت که با پیامبر خدا از مکه به سمت بیابان رفت.
هیچ سنگ و درخت نامد پیش
که نگفتی سلام بی کم و بیش
هوش مصنوعی: هیچ سنگ و درختی به جلو نیامد مگر اینکه سلامی گفتی بدون کسری و اضافی.
ابن مسعود گفت وقت طعام
می شنیدیم از طعام کلام
هوش مصنوعی: ابن مسعود می‌گوید وقتی برای صرف غذا حاضر می‌شدیم، به جای گفتگو درباره غذا، درباره امور دیگر صحبت می‌کردیم.
به زبان فصیح و لفظ صریح
خوش همی گفت بهر حق تسبیح
هوش مصنوعی: با بیانی شیوا و واضح برای حق، ستایش و تسبیح می‌گویید.