گنجور » جامی » هفت اورنگ » سلسلةالذهب » دفتر اول » بخش ۶۱ - در بیان آنکه ملازمت مصلی مر شطر مسجد حرام را بنا به انقیاد امر حق و اتباع شریعت اوست و الا هویت حق سبحانه چنانکه در قبله مصلی هست در جمیع جهات هست

بخش ۶۱ - در بیان آنکه ملازمت مصلی مر شطر مسجد حرام را بنا به انقیاد امر حق و اتباع شریعت اوست و الا هویت حق سبحانه چنانکه در قبله مصلی هست در جمیع جهات هست

گر مصلی کند به وقت صلاة

روی در کعبه از جمیع جهات

باشد از حق بدان جهت مأمور

ور نه حق نیست اندر آن محصور

روی در روی او بود هیچ کس

نیست در قبله مصلی و بس

گرچه در هر جهت بود موجود

لیک در یک جهت شود مسجود

حق بود چون محیط و کعبه چو شط

نیست این دور ازان به هیچ نمط

تا کنی در محیط زان شط ره

گفت ولوا وجوهکم شطره

ره ز شط در محیط ببریدن

هست در شط محیط را دیدن

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)

قالب شعری: مثنوی

منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

گر مصلی کند به وقت صلاة

روی در کعبه از جمیع جهات

هوش مصنوعی: اگر کسی در زمان نماز، رو به کعبه کند، باید از تمام جهات و وسعت دنیا به آنجا توجه داشته باشد.

باشد از حق بدان جهت مأمور

ور نه حق نیست اندر آن محصور

هوش مصنوعی: اگر کسی به وظیفه‌اش در راستای حق عمل کند، پذیرفته می‌شود؛ اما اگر واقعیات حق را در نظر نگیرد، آن حق در محدودیت و محصور نمی‌ماند.

روی در روی او بود هیچ کس

نیست در قبله مصلی و بس

هوش مصنوعی: هیچ‌کس در قبله‌گاه نماز، جز او نیست که رو به روی او ایستاده باشد.

گرچه در هر جهت بود موجود

لیک در یک جهت شود مسجود

هوش مصنوعی: با اینکه در هر سمت و سو چیزهای زیادی وجود دارد، اما در یک سمت خاص می‌توان چیزی را به صورت ویژه مورد پرستش و توجه قرار داد.

حق بود چون محیط و کعبه چو شط

نیست این دور ازان به هیچ نمط

هوش مصنوعی: حق، مانند محیط و کعبه است و شط (رودخانه) نیست؛ بنابراین این دور از حقیقت به هیچ وجه قابل قبول نیست.

تا کنی در محیط زان شط ره

گفت ولوا وجوهکم شطره

هوش مصنوعی: برای اینکه در کنار آن رود زندگی کنی، باید به چهره‌هایتان ببالید و همچون شکلی زیبا و شگفت‌انگیز درآید.

ره ز شط در محیط ببریدن

هست در شط محیط را دیدن

هوش مصنوعی: مسیر حرکت از کنار رودخانه است، اما برای دیدن محیط رودخانه باید به درون آن برفی.