گنجور

بخش ۵۹ - در بیان آنکه اکثر خلق عالم روی پرستش در موهوم و مخیل خود دارند

خلق عالم همه درین کارند
رو به وهم و خیال خود دارند
همه اندر خداپرستی فاش
لیکن آزر صفت خدای تراش
هر کسی بر امید بهبودی
بسته با خود خیال معبودی
روی تعظیم خود در او کرده
مهر او در درونه پرورده
به عبادت اگر چه مشغول است
عابد آن اله مجعول است
روز حشر که بر عموم بشر
حق تجلی کند به جمله صور
آن تجلی ز حضرت احدش
نبود جز به وفق معتقدش
جز در آن صورت ار شود ظاهر
گردد آن را ز جاهلی منکر
چون تجلی که در معاد بود
همه بر طبق اعتقاد بود
مکن او را به اعتقادی خاص
شو ز قید هر اعتقاد خلاص
نیست حصری خدای را و حدی
که مقید شود به معتقدی
تخته خامه عقاید باش
در همه صورتش مشاهد باش
شو هیولای جمله معتقدات
بو که یابی ز قید و حصر نجات

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خلق عالم همه درین کارند
رو به وهم و خیال خود دارند
هوش مصنوعی: تمامی موجودات در این دنیا در تلاشند و همه هر کدام به نوعی به توهم و خیال خود توجه دارند.
همه اندر خداپرستی فاش
لیکن آزر صفت خدای تراش
هوش مصنوعی: کسان زیادی هستند که به ظاهر به خداپرستی مشغولند، اما بعضی مانند آزر، که پدری برای ابراهیم بود، به جای پرستش خدا به بت‌سازی مشغولند.
هر کسی بر امید بهبودی
بسته با خود خیال معبودی
هوش مصنوعی: هر فردی به امید بهبودی و بهتر شدن، در دل خود به فکر یک موجود نیکو و معصوم است.
روی تعظیم خود در او کرده
مهر او در درونه پرورده
هوش مصنوعی: من به خاطر عشق و ارادت خود، بر خودم تعظیم می‌کنم و در درونم مهر و محبت او را پرورش داده‌ام.
به عبادت اگر چه مشغول است
عابد آن اله مجعول است
هوش مصنوعی: عابد هرچند که در حال عبادت باشد، اما معبودی که او در حال پرستش است، ساختگی و ساخته‌ی دست انسان است.
روز حشر که بر عموم بشر
حق تجلی کند به جمله صور
هوش مصنوعی: در روز قیامت، زمانی که حق به وضوح بر تمامی انسان‌ها نمایان شود و در اشکال مختلف خود را نشان دهد.
آن تجلی ز حضرت احدش
نبود جز به وفق معتقدش
هوش مصنوعی: این روشنایی که از وجود یگانه خدا می‌تابد، تنها به اندازه‌ای است که باور و عقیده انسان اجازه می‌دهد.
جز در آن صورت ار شود ظاهر
گردد آن را ز جاهلی منکر
هوش مصنوعی: اگر در ظاهری مشخص شود، فقط در آن صورت از جهل و نادانی می‌تواند پذیرفته شود.
چون تجلی که در معاد بود
همه بر طبق اعتقاد بود
هوش مصنوعی: در روز قیامت، همه چیز براساس ایمان و باورهایی که داشته‌ایم، به ظهور خواهد رسید.
مکن او را به اعتقادی خاص
شو ز قید هر اعتقاد خلاص
هوش مصنوعی: او را به یک باور خاص محدود نکن و از هر نوع باور و عقیده‌ای رها شو.
نیست حصری خدای را و حدی
که مقید شود به معتقدی
هوش مصنوعی: خدای تعالی هیچ محدودیتی ندارد و به هیچ باور خاصی وابسته نیست.
تخته خامه عقاید باش
در همه صورتش مشاهد باش
هوش مصنوعی: در هر حالتی که هستی، مراقب و مشاهده‌گر عقاید و اندیشه‌های خودت باش.
شو هیولای جمله معتقدات
بو که یابی ز قید و حصر نجات
هوش مصنوعی: به خودت بگو که تمامی باورها و اعتقاداتت را کنار بگذاری تا از محدودیت‌ها و قیدهایی که بر تو تحمیل شده‌اند، رها شوی.