گنجور

بخش ۱۲ - در صفت عدل و نصفت

چیست عدل آنکه بگذری ز فضول
نکنی از طریق شرع عدول
شرع را نصب عین خود سازی
چشم بر غیر آن نیندازی
چون گماری به کار اندیشه
شیوه راستی کنی پیشه
اول آن را به شرع سازی راست
آنگه آری به جای بی کم و کاست
زانکه میزان معدلت شرع است
شرع اصل است و غیر آن فرع است
هر چه نبود به وفق آن میزان
عدل نامش منه که ظلم است آن
دور باشد ز طور دینداری
که کنی ظلم و عدل پنداری

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

چیست عدل آنکه بگذری ز فضول
نکنی از طریق شرع عدول
هوش مصنوعی: آیا رواست که از چیزهای بی‌ارزش بگذری و در راه دین و قوانین آن انحرافی ایجاد نکنی؟
شرع را نصب عین خود سازی
چشم بر غیر آن نیندازی
هوش مصنوعی: برای اینکه به اصول دین و قوانین شرعی پایبند باشی، باید تمام توجه و تمرکزت را بر این اصول بگذاری و به هیچ چیز دیگری نگاه نکنید.
چون گماری به کار اندیشه
شیوه راستی کنی پیشه
هوش مصنوعی: وقتی که به کار فکر می‌کنی، باید راه درست را انتخاب کنی و به آن عمل کنی.
اول آن را به شرع سازی راست
آنگه آری به جای بی کم و کاست
هوش مصنوعی: اول کار را بر اساس اصول و قوانین درست انجام بده، سپس با دقت و بدون نقص آن را به نتیجه برسان.
زانکه میزان معدلت شرع است
شرع اصل است و غیر آن فرع است
هوش مصنوعی: زیرا قانون و معیار توازن، همان شرع است و شرع به عنوان اصل شناخته می‌شود، در حالی که هر چیز دیگری نسبت به آن فرع و فرعی است.
هر چه نبود به وفق آن میزان
عدل نامش منه که ظلم است آن
هوش مصنوعی: هر چیزی که بر اساس معیارهای عدل و انصاف سازگار نیست، نباید به آن نام عدالت داد، زیرا این کار ظلم به حساب می‌آید.
دور باشد ز طور دینداری
که کنی ظلم و عدل پنداری
هوش مصنوعی: اگر از مسیر حقیقت و دین دور شوی، هرگز نباید خود را به ظلم و ستم توجیه کنی و فکر کنی که درست می‌کنی.