جلال عضدشمارهٔ ۲۷۰
خیز که شب رفت و صبح کرد تجلّی
بزم برآرای همچو جنّت اعلی
روضه مینو ست یا مدینه شیراز
نکهت خلد است یا هوای مصلّی
باغ سبق برده از حظیره فردوس
سرو خرامان شکست رونق طوبی
از خم کاکل فروغ طلعت ساقی
چون شب دیجور عکس نور تجلّی
ساعد و لعلش به قتل عاشق و احباب
هم ید بیضا نموده هم دم عیسی
قبله ما نیست جز درت که نباشد
قبله مجنون جز آستانه لیلی
کعبه رندان بود حریم خرابات
توبه مستان بود ز توبه و تقوی
خدمت دردی کشان بی دل و دین کن
تا بدهندت مراد دنیی و عقبی
زهره مجلس به بارگاه شهنشاه
نغمه شعر جلال برده به شعری
مالک دین و جمال م لّت ابواسحق
آنکه به فرمان اوست عرصه دنیی
خسرو اعظم خدایگان سلاطین
جان جهان پادشاه صورت و معنی
اطلاعات
وزن: مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (منسرح مثمن مطوی منحور)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید محمدرضا شهیم
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
خیز که شب رفت و صبح کرد تجلّی
بزم برآرای همچو جنّت اعلی
هوش مصنوعی: بلند شو که شب به پایان رسید و صبح رخ نمایان شد، میهمانی را برپا کن همچون بهشت برین.
روضه مینو ست یا مدینه شیراز
نکهت خلد است یا هوای مصلّی
هوش مصنوعی: آیا بهشت زیبا است یا شهر شیراز؟ آیا عطر گل‌ها دل‌انگیز است یا هوای مصلّی؟
باغ سبق برده از حظیره فردوس
سرو خرامان شکست رونق طوبی
هوش مصنوعی: در باغی که از بهشت الهام گرفته، سروهای در حال حرکت باعث خرابی و افول شکوفایی درخت طوبی شده‌اند.
از خم کاکل فروغ طلعت ساقی
چون شب دیجور عکس نور تجلّی
هوش مصنوعی: حضور چهره درخشان ساقی، مثل نوری است که در تاریکی شب نمایان می‌شود و زیبایی او به مانند روشنی در میان سایه‌ها است.
ساعد و لعلش به قتل عاشق و احباب
هم ید بیضا نموده هم دم عیسی
هوش مصنوعی: دست و انگشتانش مانند گوهری درخشان، هم دل عاشقان را می‌شکند و هم مانند معجزه‌ای، جان آنها را احیاء می‌کند.
قبله ما نیست جز درت که نباشد
قبله مجنون جز آستانه لیلی
هوش مصنوعی: مقصد و هدف ما فقط در خانه توست و هیچ راهی برای دیوانه عاشق نیست جز در آستانه لیلی.
کعبه رندان بود حریم خرابات
توبه مستان بود ز توبه و تقوی
هوش مصنوعی: کعبه محلی برای عبادت و پرستش است، اما در اینجا به مکانی اشاره شده که رندان و سختی‌کشان در آن جمع می‌شوند. این مکان، یعنی خرابات، در واقع جایی است برای نابود کردن مرزهای عادی و پذیرفتن زندگی با لذت و آزادی. در این فضا، افراد مست و خوشحال، توبه و تقوا را کنار می‌گذارند و به جای آن به خوشی‌ها و آزادگی‌های خود می‌پردازند.
خدمت دردی کشان بی دل و دین کن
تا بدهندت مراد دنیی و عقبی
هوش مصنوعی: به کسانی که در رنج و سختی هستند کمک کن و به آنها خدمت کن تا در ازای این کار، خواسته‌ها و آرزوهایت در این دنیا و آخرت برآورده شود.
زهره مجلس به بارگاه شهنشاه
نغمه شعر جلال برده به شعری
هوش مصنوعی: زهره به مجلس پادشاه رفته و با شعری زیبا و باشکوه، حال و هوای مجلس را شاداب کرده است.
مالک دین و جمال م لّت ابواسحق
آنکه به فرمان اوست عرصه دنیی
هوش مصنوعی: مالک دین و زیبایی مذهب، ابواسحاق است؛ او کسی است که به دستور و فرمانش، جهان و عرصه دنیا تحت کنترل است.
خسرو اعظم خدایگان سلاطین
جان جهان پادشاه صورت و معنی
هوش مصنوعی: خسرو بزرگ، سرور تمامی پادشاهان، فرمانروای حقیقت و وجود.