شمارهٔ ۱۷
هر آن نفس که نه با دوست می زنی باد است
خنک دلی که به دیدار دوستان شاد است
مگر تو حور بهشتی بدین لطافت و حسن
که این جمال نه در حدّ آدمیزاد است
من آن نِیَم که به سختی ز یار برگردم
که ترک صحبت شیرین نه کار فرهاد است
کسی که عیب هوایی کند که در سر ماست
مگر هوای کسی در سرش نیفتاده است
ز پند خلق زیادت همی شود سوزم
که نزد آتش ما پند دوستان باد است
تو سست عهدی آن یار بی وفا بنگر
که جان ز ما ستد و دل به دیگری داد است
اگر تو تیغ زنی جان خود سپر سازم
که جور دوست چو بر دوستان رود داد است
کسی که دل به تو بست از جفای دهر برست
که هر که بنده تست از دو عالم آزاد است
جلال! وقت غنیمت شمار و صحبت یار
بنای عمر ببین تا چه سُست بنیاد است
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید محمدرضا شهیم
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
هر آن نفس که نه با دوست می زنی باد است
خنک دلی که به دیدار دوستان شاد است
هوش مصنوعی: هر نفسی که در کنار دوست نباشد، بیفایده و بیارزش است. کسی که با دیدن دوستانش شاد میشود، دلش در آرامش و خنکی است.
مگر تو حور بهشتی بدین لطافت و حسن
که این جمال نه در حدّ آدمیزاد است
هوش مصنوعی: آیا تو همان حوری بهشتی نیستی که به این نرمی و زیبایی هستی؟ زیرا این زیبایی فراتر از حد انسانهاست.
من آن نِیَم که به سختی ز یار برگردم
که ترک صحبت شیرین نه کار فرهاد است
هوش مصنوعی: من هرگز نمیتوانم به راحتی از دوست و یار خود جدا شوم، چرا که رها کردن گفتگو و همراهی شیرینی که داریم، کار کسی چون فرهاد نیست.
کسی که عیب هوایی کند که در سر ماست
مگر هوای کسی در سرش نیفتاده است
هوش مصنوعی: کسی که در مورد عیوب هوا و هوای دیگران صحبت میکند، آیا خود او هم دچار همین افکار و وسوسهها نشده است؟
ز پند خلق زیادت همی شود سوزم
که نزد آتش ما پند دوستان باد است
هوش مصنوعی: از نصیحت مردم بیشتر میسوزم، زیرا نصیحت دوستان، همانند باد در برابر آتش ماست.
تو سست عهدی آن یار بی وفا بنگر
که جان ز ما ستد و دل به دیگری داد است
هوش مصنوعی: تو به وفای خود پایبند نیستی، اما به آن یار بیوفا نگاه کن که زندگی را از ما گرفت و قلبش را به دیگری سپرد.
اگر تو تیغ زنی جان خود سپر سازم
که جور دوست چو بر دوستان رود داد است
هوش مصنوعی: اگر تو بخواهی به من آسیب برسانی، من جان خود را فدای تو میکنم، زیرا رفتار ناپسند دوست با دوستان، گناهی است.
کسی که دل به تو بست از جفای دهر برست
که هر که بنده تست از دو عالم آزاد است
هوش مصنوعی: کسی که به تو عشق ورزد و به تو وابسته شود، از آسیبهای زمان در امان خواهد بود. زیرا هر کسی که به تو تعلق داشته باشد، از هر دو دنیا آزاد است و محدودیتی ندارد.
جلال! وقت غنیمت شمار و صحبت یار
بنای عمر ببین تا چه سُست بنیاد است
هوش مصنوعی: جلال! زمان را غنیمت بشمار و لحظاتی را با دوستان بگذران، زیرا زندگی تو در حال حاضر بسیار ناپایدار است.