گنجور

شمارهٔ ۱۶۷

غلغل میخوارگان و غلغله چنگ
طرفه نماید به طرف باغ شباهنگ
اختر شادی چو در قدح بدرخشد
غم نتواند قدم نهاد به فرسنگ
باده گساران نمی دهند مَی از دست
پرده سرایان نمی نهند دف از چنگ
همچو به دور گل است ناله بلبل
باده که در گردش است و غلغله چنگ
لاله تو گویی ز شاخ سرو شکفته است
بر کف ساقی سرو قد مَی گلرنگ
بر گل رعنا نظاره کن که ببینی
چهره گل چهر و رنگ گونه اورنگ
سرکشد از غنچه سرو راست نیاید
صحبت آزادگان و مردم دلتنگ
آتش جان من است بر دل جانان
لاله حمرا که سر برآورد از سنگ
ننگ بود کز جلال نام بر آید
مردم اوباش را ز نام بود ننگ

اطلاعات

وزن: مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (منسرح مثمن مطوی منحور)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید محمدرضا شهیم

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

غلغل میخوارگان و غلغله چنگ
طرفه نماید به طرف باغ شباهنگ
هوش مصنوعی: سر و صدای می‌نوشندگان و صدای موسیقی چنگ به طرز جذابی در کنار هم به باغ شباهنگ می‌پیوندند.
اختر شادی چو در قدح بدرخشد
غم نتواند قدم نهاد به فرسنگ
هوش مصنوعی: وقتی که نور خوشی مانند ستاره‌ای در دل جام بدرخشد، هیچ کدام از غم‌ها نمی‌توانند نزدیک شوند و حضور پیدا کنند.
باده گساران نمی دهند مَی از دست
پرده سرایان نمی نهند دف از چنگ
هوش مصنوعی: نوشیدنی منعقدی ندارند و از سازندگان، موسیقی به دست نمی‌آید.
همچو به دور گل است ناله بلبل
باده که در گردش است و غلغله چنگ
هوش مصنوعی: بلبل با ناله‌هایش مانند دوری گل است و باده در حال جریان و چنگ نیز در حال سر و صداست.
لاله تو گویی ز شاخ سرو شکفته است
بر کف ساقی سرو قد مَی گلرنگ
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که لاله‌ای از شاخ سرو شکفته شده است و در دست ساقی، جامی از شراب رنگین گل به تصویر کشیده شده است.
بر گل رعنا نظاره کن که ببینی
چهره گل چهر و رنگ گونه اورنگ
هوش مصنوعی: به زیبایی گل نگاه کن و ببین که چقدر چهره و رنگ آن شبیه به زیبایی و بنفش رنگی در چهره است.
سرکشد از غنچه سرو راست نیاید
صحبت آزادگان و مردم دلتنگ
هوش مصنوعی: سرو راست از غنچه خارج می‌شود و این نشان‌دهنده‌ی سرزندگی و طراوت است، اما انسان‌های آزاده و کسانی که در دل دچار غم و اندوه هستند، نمی‌توانند با یکدیگر به راحتی صحبت کنند.
آتش جان من است بر دل جانان
لاله حمرا که سر برآورد از سنگ
هوش مصنوعی: آتش عشق من به دل محبوبی روشن است که از دل سنگ سخت سر برآورده و به زیبایی گُل لاله رنگین است.
ننگ بود کز جلال نام بر آید
مردم اوباش را ز نام بود ننگ
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که باعث شرم و زشت است که نامی با عظمت و جلال، صدای افرادی نادان و بی‌فرهنگ را به گوش برساند. از این رو، ننگ بر آن است که چنین نامی به دست افراد بی‌ارزش بیفتد.