گنجور
جهان ملک خاتونجهان ملک خاتون

شمارهٔ ۱۲۵۸

مرغ دلم به زلف تو تا ساخت خانه‌ای
یکباره کرد از من مسکین کرانه‌ای
مرغ از برای دانه فتد در کمند شوق
زلفش کمند دل شد و آن خال دانه‌ای
دل بستد از دو دستم و در پای غم فکند
می‌خواست گوییا بت بدخو بهانه‌ای
ای دوستان فراق بت گلعذار من
کردم ز خون دل به رخ جان نشانه‌ای
گه سنگ بوسدش کف پا گاه شانه زلف
مسکین منم که کمترم از سنگ و شانه‌ای
وصف جمال و قامت او نیست حدّ ما
هست او میان مجمع خوبان یگانه‌ای
نرگس‌صفت دو چشم تو مخمور خوش بود
در پا فتاد عیش چو تیر نشانه‌ای
از آتشی که از رخ خوب تو در دلست
هردم زنند غایت شوقت زبانه‌ای
عشقی که با رخ تو مرا هست در جهان
باشد حدیث خسرو و شیرین فسانه‌ای
شمارهٔ ۱۲۵۷: ای در غم عشق تو من در هر دهن افسانه‌ایشمارهٔ ۱۲۵۹: بیا که بی تو ندارد دل من اسبابی

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مرغ دلم به زلف تو تا ساخت خانه‌ای
یکباره کرد از من مسکین کرانه‌ای
هوش مصنوعی: پرنده‌ای که در دل من است، وقتی زلف تو را دید، ناگهان خانه‌ای برای خود ساخت و من را به حالتی بی‌دفاع و ناتوان در گوشه‌ای رها کرد.
مرغ از برای دانه فتد در کمند شوق
زلفش کمند دل شد و آن خال دانه‌ای
هوش مصنوعی: پرنده‌ای به خاطر دانه‌ای در دام شوق زلف محبوب افتاده است. این احساس گویی دلی را در دام عشق گرفتار کرده و آن خال زیبای محبوب مانند دانه‌ای است که برای آن پرنده جذابیت دارد.
دل بستد از دو دستم و در پای غم فکند
می‌خواست گوییا بت بدخو بهانه‌ای
هوش مصنوعی: دل من از دستانم جدا شد و خود را در دریای غم رها کرد. گویی که معشوقه‌ای بدذات به دنبال عذر و بهانه‌ای است.
ای دوستان فراق بت گلعذار من
کردم ز خون دل به رخ جان نشانه‌ای
هوش مصنوعی: ای دوستان، من دوری و جدایی از معشوق زیباچهرم را با درد دل خود نشان دادم و آن را روی جانم به تصویر کشیدم.
گه سنگ بوسدش کف پا گاه شانه زلف
مسکین منم که کمترم از سنگ و شانه‌ای
هوش مصنوعی: گاهی اوقات سنگ‌ها با پاها بوسه می‌زنند و گاهی اوقات زلف‌ها به شانه‌ها می‌رسند، اما من، که حتی از سنگ و شانه نیز کمترم، در این میان قرار دارم.
وصف جمال و قامت او نیست حدّ ما
هست او میان مجمع خوبان یگانه‌ای
هوش مصنوعی: زیبایی و قامت او را نمی‌توان توصیف کرد، زیرا او در میان جمع خوبان، بی‌نظیر و یگانه است.
نرگس‌صفت دو چشم تو مخمور خوش بود
در پا فتاد عیش چو تیر نشانه‌ای
هوش مصنوعی: چشمان تو مانند نرگس زیبا و مست کننده هستند، هرگاه که در پای تو بیفتم، شادی‌ام مانند تیر هدفمند به سمت تو می‌رود.
از آتشی که از رخ خوب تو در دلست
هردم زنند غایت شوقت زبانه‌ای
هوش مصنوعی: هر لحظه شوق و عشق من به خاطر زیبایی تو مانند شعله‌ای از آتشی در دل من برپا می‌شود.
عشقی که با رخ تو مرا هست در جهان
باشد حدیث خسرو و شیرین فسانه‌ای
هوش مصنوعی: عشقی که به خاطر تو در دلم وجود دارد، داستانی مثل داستان خسرو و شیرین است که در جهان مشهور است.