گنجور

بخش ۳۳۱ - سپاه خواستن تور از سلم و کوش

به تو آگهی آمد از هر دوان
خراسان یله کرد و آمد دوان
به جیحون گذر کرد و بیراه و راه
سوی ماورالنّهر شد با سپاه
سپه خواست از کوش و سلم سترگ
ز هر سو بیامد سپاه بزرگ
سپاهی که هامون و دریا و کوه
شد از نعل اسبان ایشان ستوه
سراپرده بر دشت بیکند زد
به مه بر ز خاک سیه بند زد
دو دیده کشیده به راه دراز
که سالار خسرو کی آید فراز
نریمان و قارن ز جیحون گذر
نکردند تا خسرو تاجور
چه فرماید و چون بود رای او
چه آید ز رای دلارای او

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

به تو آگهی آمد از هر دوان
خراسان یله کرد و آمد دوان
هوش مصنوعی: پیام‌هایی از سرزمین‌های خراسان به تو رسید و اکنون به سادگی و بدون درنگ، نزدیک آمده‌اند.
به جیحون گذر کرد و بیراه و راه
سوی ماورالنّهر شد با سپاه
هوش مصنوعی: او به رود جیحون رسید و از مسیرهای ناهموار و راه‌های مختلف عبور کرد و به سمت سرزمین ماورالنهر با ارتش خود حرکت کرد.
سپه خواست از کوش و سلم سترگ
ز هر سو بیامد سپاه بزرگ
هوش مصنوعی: ارتش خواهان نیرویی قوی و بزرگ از هر طرف به سوی خود فراخواند و سپاهی بزرگ را گرد آورد.
سپاهی که هامون و دریا و کوه
شد از نعل اسبان ایشان ستوه
هوش مصنوعی: سپاهى که در نتیجه‌ی نعل اسبانشان، بر سرزمین هامون، دریا و کوه حاکم شده، به شدت خسته و ناتوان است.
سراپرده بر دشت بیکند زد
به مه بر ز خاک سیه بند زد
هوش مصنوعی: چادر بر دشت کشیده شد، و از دور در مه، بر خاک سیاه ضربه‌ای وارد شد.
دو دیده کشیده به راه دراز
که سالار خسرو کی آید فراز
هوش مصنوعی: دو چشم به راهی طولانی دوخته شده‌اند و منتظرند که کی سرور و پادشاه (خسرو) به اوج و مقام خود برسد.
نریمان و قارن ز جیحون گذر
نکردند تا خسرو تاجور
هوش مصنوعی: نریمان و قارن هیچ‌گاه از رود جیحون عبور نکردند تا اینکه خسرو به سلطنت رسید.
چه فرماید و چون بود رای او
چه آید ز رای دلارای او
هوش مصنوعی: این جمله اشاره دارد به اینکه آدمی نمی‌تواند به راحتی پیش‌بینی کند که چه چیزی از طرف کسی که مورد احترام و محبت اوست، انتظار می‌رود. در واقع، برای درک بهتر نیت و نظر آن شخص، باید بیشتر بدانیم که او چه می‌خواهد و تصمیماتش چگونه است.