گنجور

شمارهٔ ۸۶ - ماده تاریخ وفات میرزا عارف (۱۳۰۷ هق)

میرزا عارف که زیر بار فضل
قد تیرش چون کمان آمد دو تای
رنج ها برد از پی تحصیل علم
تا به ملک علم شد کشور گشای
شد پسند حضرت میر نظام
آن جوان و پیر اندر بخت و رای
هم بدو بسپرد پور خویش را
تا شود در علم او را رهنمای
با عنایات امیر از زر و سیم
آنچه او را بود حاجت شد روای
سال عمرش چونکه از پنجه گذشت
پنجه مرگش یکی بفشرد نای
جسم در خاکدان بنهاد و برد
جان به ظل رحمت یکتا خدای
سال فوتش ایرج قاجار گفت
میرزا عارف به جنت کرده جای

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: همراهان گنجور

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

میرزا عارف که زیر بار فضل
قد تیرش چون کمان آمد دو تای
هوش مصنوعی: میرزا عارف، با ویژگی‌های خاص خود، سرشار از دانش و فضیلت است و قامتش به گونه‌ای است که مانند کمان به سمت بالا کشیده شده و نشانی از قدرت و استحکام اوست.
رنج ها برد از پی تحصیل علم
تا به ملک علم شد کشور گشای
هوش مصنوعی: درد و رنج‌ها را تحمل کرد تا به علم دست یابد و سپس با آن علم، سرزمین‌ها را فتح کرد.
شد پسند حضرت میر نظام
آن جوان و پیر اندر بخت و رای
هوش مصنوعی: حضرت میر نظام آن جوان و پیر را در خور پسند خود دانست و بر این اساس، ایشان را در زمینه بخت و تدبیر مورد توجه قرار داد.
هم بدو بسپرد پور خویش را
تا شود در علم او را رهنمای
هوش مصنوعی: به او فرزندش را سپرد تا در علم، او را راهنمایی کند.
با عنایات امیر از زر و سیم
آنچه او را بود حاجت شد روای
هوش مصنوعی: با کمک‌های امیر و با استفاده از طلا و نقره، هر آنچه که او نیاز داشت فراهم شد.
سال عمرش چونکه از پنجه گذشت
پنجه مرگش یکی بفشرد نای
هوش مصنوعی: سال‌های عمرش به مرور از دستش رفت و در این میان، مرگ به آرامی به او نزدیک‌تر شد.
جسم در خاکدان بنهاد و برد
جان به ظل رحمت یکتا خدای
هوش مصنوعی: تن انسان را در خاک قرار داد و روح او را به سایه رحمت خداوند یکتا برد.
سال فوتش ایرج قاجار گفت
میرزا عارف به جنت کرده جای
هوش مصنوعی: در سالی که ایرج قاجار فوت کرد، میرزا عارف گفت که او به بهشت رفته است.