گنجور

شمارهٔ ۵۴ - مهر مادر

باز چون جوجه ماکیان بیند
از پی صید برگشاید پر
تند و تیز از هوا به زیر آید
همچو حکم قضا و پیک قدر
ماکیانی که در برابر باز
نبود غیر عاجزی مضطر
خطر طفل خویش چون بیند
یاد نارد ز هیچ گونه خطر
از جگر بر گشاید آوازی
که نیوشنده را خلد به جگر
بجهد تا به پیش چنگل باز
بال کوبان فراز یکدیگر
باز چون بیند ای تهور مرغ
کار مشکل نمایدش به نظر
بگذرد زین شکار قدری صعب
در هوای شکاری آسان تر
این چنین می کند حراست طفل
مادر مهربان مهرآور
پس روا باشد ار کنند اطفال
جان به قربان مهربان مادر

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: همراهان گنجور

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

باز چون جوجه ماکیان بیند
از پی صید برگشاید پر
هوش مصنوعی: زمانی که جوجه‌ها، ماکیان را از دور ببینند و حس کنند که خطر شکار وجود دارد، بلافاصله پرهای خود را بالا می‌زنند و آماده‌ی پرواز می‌شوند.
تند و تیز از هوا به زیر آید
همچو حکم قضا و پیک قدر
هوش مصنوعی: سریع و ناگهانی از آسمان فرود می‌آید، مانند فرمانی قطعی که به سرنوشت مرتبط است.
ماکیانی که در برابر باز
نبود غیر عاجزی مضطر
هوش مصنوعی: پرنده‌هایی که در برابر باز قرار دارند، جز ناتوانی و درماندگی چاره‌ای ندارند.
خطر طفل خویش چون بیند
یاد نارد ز هیچ گونه خطر
هوش مصنوعی: وقتی کسی خطر فرزندش را ببیند، هیچ گونه تهدیدی او را نمی‌ترساند.
از جگر بر گشاید آوازی
که نیوشنده را خلد به جگر
هوش مصنوعی: از عمق دل، نغمه‌ای جان‌سوز به گوش می‌رسد که شنونده را به آرامش و خوشی باطنی می‌رساند.
بجهد تا به پیش چنگل باز
بال کوبان فراز یکدیگر
هوش مصنوعی: با تلاش و کوشش، سعی کن که به سمت جنگل بروی و در آنجا بال‌های خود را در هم بپیچی و به بلندی پرواز کنی.
باز چون بیند ای تهور مرغ
کار مشکل نمایدش به نظر
هوش مصنوعی: وقتی او دوباره می‌بیند که این کار دشوار است، با شهامتش با آن روبه‌رو می‌شود.
بگذرد زین شکار قدری صعب
در هوای شکاری آسان تر
هوش مصنوعی: به زودی از این شکار سخت عبور خواهیم کرد و در جستجوی هدفی دیگر، کار آسان‌تری خواهیم داشت.
این چنین می کند حراست طفل
مادر مهربان مهرآور
هوش مصنوعی: طفل در آغوش مادر مهربان خود به خوبی محافظت و نگهداری می‌شود.
پس روا باشد ار کنند اطفال
جان به قربان مهربان مادر
هوش مصنوعی: بنابراین اگر بچه‌ها جان خود را برای مادر مهربانشان فدای او بکنند، این کار درست و شایسته‌ای خواهد بود.